Σύμφωνα με το νομοθετικό διάταγμα 2573/1953 (ΦΕΚ Α΄ 241), όπως συμπληρώθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 8 του Ν. 2130/1993 (ΦΕΚ Α΄ 62) και αντικαταστάθηκε, στη συνέχεια, με την παρ. 9 του άρθρου 9 του Ν. 2307/1995 (ΦΕΚ Α΄ 113), ορίζεται μεταξύ άλλων ότι : «1. Η πρόσληψη και αλλαγή επωνύμου, καθώς και η πρόσληψη πατρωνύμου και μητρωνύμου σε παιδιά γεννηθέντα χωρίς νόμιμο γάμο των γονέων τους ή αγνώστων γονέων γίνεται με απόφαση του Νομάρχη». Επιπλέον, στο Κεφάλαιο Γ΄ της – εκδοθείσης κατ’ εξουσιοδότηση της ως άνω διατάξεως – υπ’ αριθ. Φ. 42301/12167/28.6.1995 αποφάσεως του Υφυπουργού Εσωτερικών (ΦΕΚ Β΄ 608), ορίζεται η διαδικασία που ακολουθείται για την πρόσκτηση ή αλλαγή του επωνύμου του ενδιαφερόμενου και ειδικότερα ορίζονται τα εξής: «1. Για την αλλαγή επωνύμου υποβάλλεται στο νομάρχη αίτηση του ενδιαφερομένου … στην οποία πρέπει να ορίζεται λεπτομερώς ο σκοπός για τον οποίο επιδιώκεται η μεταβολή και να δηλώνεται το επώνυμο του οποίου ζητείται η πρόσληψη». Αξίζει, δε, να αναφερθεί ότι με το άρθρο 94 παρ. 6 του ν. 3852/2010, η αρμοδιότητα για την έκδοση των σχετικών με την πρόσληψη και αλλαγή επωνύμου πράξεων μεταφέρθηκε στα όργανα των οικείων Δήμων.
Επιπρόσθετα, σύμφωνα με το άρθρο 1505 ΑΚ: «Οι γονείς υποχρεούνται να έχουν προσδιορίσει το επώνυμο των τέκνων τους με κοινή αμετάκλητη δήλωσή τους. Η δήλωση γίνεται πριν από το γάμο, είτε σε συμβολαιογράφο είτε στον λειτουργό, ενώπιον του όποιου θα τελεσθεί ο γάμος. Ο λειτουργός οφείλει να ζητήσει τη σχετική δήλωση. Το οριζόμενο επώνυμο, κοινό για όλα τα τέκνα, μπορεί να είναι είτε το επώνυμο του ενός από τους γονείς είτε συνδυασμός των επωνύμων τους, που όμως σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να περιλαμβάνει περισσότερα από δύο επώνυμα. Αν οι γονείς παραλείψουν να δηλώσουν το επώνυμο των τέκνων τους, σύμφωνα με τους όρους των προηγούμενων παραγράφων, τα τέκνα έχουν για επώνυμο το επώνυμο του πατέρα τους». Κατά την πάγια, δε, νομολογία, του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) το άρθρο 1505 ΑΚ, δεν αποκλείει την μεταβολή του επωνύμου του τέκνου, με την αντικατάσταση του αρχικού επωνύμου με το επώνυμο του άλλου γονέα ή με την προσθήκη του επωνύμου και του άλλου γονέα, κατόπιν αιτήσεως του ιδίου του τέκνου ή, εφ' όσον είναι ανήλικο, των γονέων του ως ασκούντων τη γονική μέριμνα και εφόσον συντρέχουν σοβαροί λόγοι, οι οποίοι δικαιολογούν, την αιτουμένη μεταβολή.
Άλλωστε, κατά την ισχύουσα νομοθεσία και νομολογία: «Το επώνυμο αποτελεί μεν στοιχείο της προσωπικότητας του ατόμου, πλην η πρόσκτηση ή η αλλαγή του δεν απόκειται στην ιδιωτική βούληση, αλλά ενδιαφέρει την δημόσια τάξη, ως θέμα συναπτόμενο με την ασφάλεια των συναλλαγών και των εννόμων εν γένει σχέσεων δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου του ατόμου, χωρεί δε κατ' αρχήν διά της διοικητικής οδού. Το αρμόδιο διοικητικό όργανο οφείλει σε κάθε περίπτωση, προπαντός, να εκτιμά τους λόγους που επικαλείται ο αιτών την μεταβολή του επωνύμου του και να αποφαίνεται εν όψει της σοβαρότητας των λόγων αυτών, αν ενδείκνυται ή όχι να εγκριθεί η ζητούμενη μεταβολή, αιτιολογώντας ειδικά, από την άποψη αυτή, την απόφασή του».
Σήμερα, γίνεται πάγια δεκτό ότι είναι δυνατή η αλλαγή του επωνύμου του ανήλικου τέκνου ή η προσθήκη και του επωνύμου του δεύτερου (δύο επώνυμα) γονέα, εφόσον συντρέχουν σοβαροί λόγοι που να δικαιολογούν την αλλαγή αυτή.
*Η πληροφόρηση που εμπεριέχεται στο παρόν άρθρο δεν συνιστά νομική συμβουλή. Μια τέτοια νομική συμβουλή είναι δυνατό να παρασχεθεί μόνον από αρμόδια/ιο δικηγόρο του συγκεκριμένου τμήματος του γραφείου μας που εξειδικεύεται στον ειδικό τομέα δικαίου, αφού προηγουμένως λάβει υπόψη του/της το σύνολο των δεδομένων που θα εκτεθούν και θα μελετηθούν για την υπόθεσή σας
