Κατά το άρθρο 259 του Ν. 4072/2012, η ομόρρυθμη εταιρεία λύεται: α) με την πάροδο του χρόνου διάρκειας της, β) με απόφαση των εταίρων, γ) με την κήρυξή, της σε πτώχευση και δ) με δικαστική απόφαση ύστερα από αίτηση εταίρου, εφόσον υπάρχει σπουδαίος λόγος. Στην εταιρική σύμβαση μπορεί να προβλέπονται και άλλοι λόγοι λύσης της εταιρείας. Βάσει της διατάξεως του άρθρου 259 § 2 του ίδιου νόμου, η αίτηση εκδικάζεται από το Μονομελές Πρωτοδικείο της έδρας της εταιρίας κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας. Η δικαστική λύση της ομόρρυθμης εταιρίας για σπουδαίο λόγο είναι δυνατό να επέλθει είτε η εταιρεία είναι ορισμένου είτε αορίστου χρόνου.
Ο σπουδαίος λόγος κρίνεται κατά τις περιστάσεις και σε συνάρτηση με τη γενικότερη οργάνωση της συγκεκριμένης εταιρίας, η οποία και θα αποτελεί τον κύριο οδηγό για την εκτίμηση της σοβαρότητας της καταστάσεως που δημιούργησε ο επικαλούμενος σπουδαίος λόγος. Οι λόγοι λύσεως διαφέρουν από αυτούς που γίνονταν δεκτοί κατά το προϊσχύσαν δίκαιο και καθορίζονται πλέον με κεντρικό άξονα τη γενική αρχή της διατηρήσεως της εμπορικής επιχειρήσεως, απομακρυνόμενοι από τον απόλυτα προσωποπαγή χαρακτήρα των προσωπικών εταιριών. Γι’ αυτό και η εκ μέρους εταίρου καταγγελία της εταιρίας δεν προβλέπεται πλέον από το νόμο ως λόγος λύσεως της προσωπικής εταιρίας. Ισχύει, ωστόσο, ως τέτοιος λόγος, εφόσον προβλέπεται στην εταιρική σύμβαση (ΑΠ 1085/2018).
Η ιδιωτική βούληση δεν επιτρέπεται, κατ’ αρχάς, να καταργήσει τους νόμιμους λόγους λύσης της εταιρείας, και ως εκ τούτου πρόκειται για αναγκαστικού δικαίου διάταξη, πλην όμως η ιδιωτική βούληση μπορεί να προσθέσει καταστατικούς λόγους λύσεως της εταιρείας, μεταξύ των οποίων και την έκτακτη ή τακτική καταγγελία, σύμφωνα με τα άρθρα 766 και 767 ΑΚ .
Περαιτέρω, η εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 766 και 767 ΑΚ, υπό το κράτος όμως του Ν. 4072/2012, δεν ανατρέχει στο νόμο, αλλά στη βούληση των εταίρων. Κατά συνέπεια, οι διατάξεις των άρθρων 766 και 767 ΑΚ μεταπίπτουν σε ενδοτικό δίκαιο και για το λόγο αυτό οι εταίροι δύνανται εγκύρως να διαμορφώσουν τον τρόπο άσκησης και τα αποτελέσματα της καταγγελίας, κατά την κυριαρχική βούλησή τους. Επίσης, κατά την έννοια των διατάξεων 766 και 767 ΑΚ σε συνδυασμό με τις διατάξεις των άρθρων 777 επ. ΑΚ περί εκκαθαρίσεως, προκύπτει ότι η λύση της εταιρίας επέρχεται με την καταγγελία, ανεξαρτήτως ύπαρξης σπουδαίου λόγου, με μόνη συνέπεια, σε περίπτωση που δεν υπάρχει τέτοιος λόγος, την ευθύνη του εταίρου που κατήγγειλε ακαίρως την εταιρία σε αποζημίωση των λοιπών εταίρων (ΑΠ 1458/1995).
* Επισημαίνεται ότι το ανωτέρω κείμενο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τις εξειδικευμένες νομικές υπηρεσίες.
