Με την υπ’ αρίθ. 947/2022 Απόφαση του Αρείου Πάγου, απορρίφθηκε η αίτηση αναίρεσης του αναιρεσείοντος ιατρού κατά της απόφασης του Τριμελούς Εφετείου Πλημμελημάτων, με την οποία κηρύχθηκε ένοχος για παραβίαση ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων της παθούσας, με την ελαφρυντική περίσταση του άρθρου 84 παρ.2 περ. α' του ΠΚ και καταδικάσθηκε σε ποινή φυλάκισης τεσσάρων (4) μηνών, η οποία ανεστάλη για μία τριετία.
Η εν λόγω απόφαση καταδικάζει τον αναιρεσείοντα ιατρό για παραβίαση ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων, επειδή, παρά την μη απεικόνιση του προσώπου της παθούσας στη παράνομη βιντεοσκόπηση και την μη αναφορά του ονόματός της στην ανάρτηση του βίντεο, τα στοιχεία της ταυτότητας της ήταν ευχερώς ταυτοποιήσιμα από τα υπόλοιπα προσδιοριστικά στοιχεία της, δηλαδή την ηλικία της παθούσας, την ημερομηνία και τον τύπο της επέμβασης, το νοσοκομείο, τα στοιχεία χειρουργού κλπ.
ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ:
Στις αρχές του έτους 2014 η παριστάμενη προς υποστήριξη της κατηγορίας, παθούσα, μετέβη στο γυναικολογικό τμήμα του νοσοκομείου στο οποίο εργαζόταν, για να υποβληθεί σε τεστ "Παπανικολάου", κατά το οποίο διαπιστώθηκε η ύπαρξη κυστεοκήλης στη μήτρα. Για αυτό το λόγο η παθούσα εξετάσθηκε την ίδια ημέρα από τον κατηγορούμενο-αναιρεσείοντα, ιατρό. Ο τελευταίος της συνέστησε να προχωρήσει σε εγχείρηση, και συγκεκριμένα σε αποκατάσταση κυστεοκήλης, προκειμένου να αποφευχθούν στο μέλλον συμπτώματα όπως ακράτεια ούρων και ουρολοιμώξεις. Πράγματι η παθούσα συμφώνησε για τη διεξαγωγή της επέμβασης και ορίστηκε ημερομηνία αυτής.
Την προηγούμενη της επέμβασης, η παθούσα μετέβη στο γυναικολογικό τμήμα του νοσοκομείου για προεγχειρητικό έλεγχο (αιματολογικές εξετάσεις, καρδιογράφημα και ακτινογραφία). Μετά το πέρας των εξετάσεων, η παθούσα συναντήθηκε με τον ιατρό στο γραφείο του, για να ενημερωθεί από αυτόν για την επέμβαση, παρών δε, κατά τη συνάντηση αυτή, ήταν και ο αναισθησιολόγος. Στην ως άνω συνάντηση ο ιατρός της πρότεινε να προχωρήσει αντί για την μικρής διάρκειας και σχετικά ανώδυνη επέμβαση της αποκατάστασης κυστεοκύλης σε ολική αφαίρεση της μήτρας, για προληπτικούς λόγους. Η παθούσα ξαφνιάστηκε, εξέφρασε την απορία της για την πρόταση αυτή και δεν συναίνεσε σε μία τέτοια επέμβαση, όπως αναφέρει στην κατάθεσή του ο παριστάμενος κατά την ενημέρωση ως άνω αναισθησιολόγος. Μπροστά στη στάση της αυτή, ο καταδικασθείς ιατρός της ζήτησε απλά να το σκεφθεί και δεν επέμεινε, και ούτε έλαβε τη ρητή συναίνεσή της για να προχωρήσει σε άλλη επέμβαση από την αποκατάσταση κυστεοκύλης ούτε της ζήτησε να υπογράψει το σχετικό έγγραφο συναίνεσης. Ακόμη, στη συνάντηση αυτή ο ιατρός παρέλειψε τελείως να ενημερώσει την παθούσα για την πρόθεσή του να βιντεοσκοπήσει την εν λόγω επέμβαση.
Το απόγευμα της ίδιας ημέρας, η παθούσα εισήχθη στην κλινική για να ετοιμαστεί για το χειρουργείο. Όμως, ούτε σε αυτό το στάδιο ούτε και το επόμενο πρωινό πριν την εισαγωγή της στο χειρουργείο, της δόθηκε το έντυπο της συναίνεσης για να το υπογράψει, σε αντίθεση με το έγγραφο της συναίνεσης για την υποβολή της σε ολική αναισθησία, το οποίο ο ανωτέρω αναισθησιολόγος φρόντισε εγκαίρως να της το δώσει και αφού η παθούσα το υπέγραψε το επέστρεψε στον αναισθησιολόγο.
Η επέμβαση ξεκίνησε το επόμενο πρωί. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης, ο καταδικασθείς ιατρός, προχώρησε σε βιντεοσκόπηση της επέμβασης, χωρίς να έχει λάβει την συναίνεση της παθούσας και στα σχετικά πλάνα απεικονίζονταν τα γεννητικά όργανα της παθούσας αλλά όχι το πρόσωπο ή άλλο σημείο του σώματός της. Στη συνέχεια, ο ιατρός προέβη σε ανάρτηση στο διαδίκτυο της βιντεοσκοπημένης χειρουργικής επέμβασης, επίσης χωρίς να έχει λάβει την συναίνεση της παθούσας, αναφέροντας το είδος της επέμβασης, αναφέροντας την ακριβή ηλικία της παθούσας, την ημερομηνία της χειρουργικής επέμβασης, μαζί με τα στοιχεία του ίδιου του ιατρού-χειρουργού καθώς και αυτά των βοηθών του, καθιστώντας με τον τρόπο αυτό ταυτοποιήσιμα τα ανωτέρω βιντεοσκοπημένα, ευαίσθητα, προσωπικά δεδομένα της παθούσας.
Το Τριμελές Εφετείο Πλημμελημάτων, αναφορικά με το με το εάν θα μπορούσε να ταυτοποιηθεί το πρόσωπο της παθούσας παρά το γεγονός ότι δεν απεικονιζόταν στο αναρτημένο βίντεο το πρόσωπό της ή αναφερόταν το όνομα της, έκρινε ότι από τα προσδιοριστικά στοιχεία που αναφέρονταν στην ανάρτηση του βίντεο στο Youtube, ήτοι την ημερομηνία της επέμβασης, τον τόπο αυτής, το είδος της επέμβασης, η οποία ήταν η μοναδική του είδους που έλαβε χώρα εκείνη την ημέρα, καθώς και την ηλικία της παθούσας, σε συνδυασμό με τα στοιχεία του κατηγορουμένου ως χειρουργού καθώς και αυτά των βοηθών του, το πρόσωπο της παθούσας ήταν απόλυτα ταυτοποιήσιμο.
Με την απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Πλημμελημάτων, ο κατηγορούμενος καταδικάστηκε για παράνομη άνευ συναίνεσης ανακοίνωση και κατάσταση προσιτών σε μη δικαιούμενους τρίτους, των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων της παθούσας, δια της ανάρτησης τους στο διαδίκτυο, των οποίων είχε λάβει γνώση με βιντεοσκόπηση αυτών, επίσης άνευ της συναίνεσης της παθούσας, καθιστώντας τοιαύτα με τον τρόπο αυτό, προσιτά σε αόριστο αριθμό προσώπων τα οποία επισκέφτηκαν στην εν λόγω ιστοσελίδα στο youtube.
Με την αίτηση αναίρεσης ενώπιον του Αρείου Πάγου, που άσκησε ο ιατρός – χειρούργος κατά της απόφασης του Τριμελούς Εφετείου Πλημμελημάτων, αιτήθηκε την αναίρεση της εφετειακής απόφασης για απόλυτη ακυρότητα λόγω ανεπίτρεπτης μεταβολής της κατηγορίας, επειδή σύμφωνα με τα υποστηριζόμενα από εκείνον, καταδικάστηκε για περιστατικό το οποίο δεν περιεχόταν στην κατηγορία για την οποία ασκήθηκε εναντίον του ποινική δίωξη, δηλαδή την επέμβαση σε αρχείο ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων, η οποία επέμβαση υπό την ισχύ του Ν.4624/2019, αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση πλήρωσης της αντικειμενικής υπόστασης του εν λόγω αδικήματος.
Ο Άρειος Πάγος απέρριψε την εν λόγω αίτηση αναίρεσης με το κάτωθι σκεπτικό:
«Με τις ως άνω παραδοχές, οι οποίες διαλαμβάνονται στο σκεπτικό, σε συνδυασμό με όσα αναφέρονται στο διατακτικό της προσβαλλόμενης απόφασης, που παραδεκτά αλληλοσυμπληρώνονται, το δικάσαν σε δεύτερο βαθμό Τριμελές Εφετείο Πλημμελημάτων …, κατ'ορθή υπαγωγή στο νόμο των περιστατικών που αποδείχθηκαν, κήρυξε ένοχο τον κατηγορούμενο της πράξης που προβλέπεται από διάταξη του άρθρου 38 παρ.2 του Ν. 4624/2019, την οποία, ως εκ του χρόνου εκδίκασης της υπόθεσης, εφάρμοσε ως ευμενέστερη στη θέση της διάταξης του άρθρου 22 παρ.4 περ. β' του καταργηθέντος Ν. 2472/1997, διαλαμβάνοντας όλα τα στοιχεία που συγκροτούν την αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση της άνω αξιόποινης πράξης για την οποία καταδικάστηκε ο κατηγορούμενος και ήδη αναιρεσείων. Ειδικότερα, παρέθεσε: α) την από μέρους του κατηγορούμενου με χρήση βιντεοκάμερας, χωρίς τη συγκατάθεση της εγκαλούσας δημιουργία οπτικοακουστικού υλικού που αφορούσε ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα (βιντεοσκόπηση χειρουργικής επέμβασης στα γεννητικά όργανα και συγκεκριμένα ολική κολπική υστερεκτομή), οποίο αποθήκευσε στην προσωπική του ιστοσελίδα "...", β) την ανάρτηση του ως άνω αρχείου στη διαδικτυακή πλατφόρμα "YOU TUBE", όπου διέθετε πρόσβαση και, συνακόλουθα, τη δυνατότητα παρακολούθησης των ανηρτημένων αρχείων εντοπιζόμενων ευχερώς με μηχανή αναζήτησης, από απροσδιόριστο αριθμό χρηστών του διαδικτύου, γ)τη με τον τρόπο αυτό μετάδοση και διάδοση σε τρίτα πρόσωπα ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων της υγείας της εγκαλούσας συνοδευόμενα με απεικονίσεις των απόκρυφων σημείων του σώματός της, των οποίων έλαβαν γνώση χωρίς να έχουν δικαίωμα και δ) την παράθεση προσδιοριστικών στοιχείων που, αναμφίβολα, καθιστούσαν ταυτοποιήσιμο το πρόσωπο της εγκαλούσας, τόσο στον επαγγελματικό, όσο και στον κοινωνικό κύκλο αυτής και συγκεκριμένα το είδος της επέμβασης, ολική κολπική υστερεκτομή, η οποία ήταν η μοναδική του είδους που έλαβε χώρα εκείνη την ημέρα, τον τόπο διενέργειας αυτής στο Νοσοκομείο της ..., την ηλικία της παθούσας, σε συνδυασμό με τα στοιχεία του κατηγορουμένου ως χειρουργού καθώς και αυτά των βοηθών του.
Τέλος, η καταδίκη του αναιρεσείοντος, κατ' εφαρμογή της ευμενέστερης, όπως αναφέρθηκε, διάταξης του άρθρου 38 §2 του Ν. 4624/2019, δεν συνιστά μεταβολή κατηγορίας, καθώς τα περιστατικά που συγκροτούν την αντικειμενική της υπόσταση δεν διαφοροποιούνται από εκείνα με βάση τα οποία ασκήθηκε η, σε βάρος του αναιρεσείοντα, ποινική δίωξη και εισήχθη στο Δικαστήριο η υπόθεση όσον αφορά την προβλεπόμενη, από το άρθρου 22 παρ.4 περ.β' του προϊσχύσαντος Ν. 2472/1997, πράξη. Και τούτο διότι η αναφορά στην ισχύουσα διάταξη της ύπαρξης "συστήματος αρχειοθέτησης" που να περιέχει προσωπικά δεδομένα, κατ' αναλογία του "αρχείου" που προέβλεπε η νομοτυπική μορφή του προϊσχύσαντος Ν.2472/1997 δεν επηρεάζει την ταυτότητα αυτής, ως ιστορικού γεγονότος.»
Την υπ’ αρίθ. 947/2022 Απόφαση του Αρείου Πάγου, μπορείτε να βρείτε στο παρακάτω λίνκ.
