H ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΤΗΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΥ ΩΣ « ΕΥΑΛΩΤΩΝ» ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΕΝΤΑΞΗΣ ΣΤΙΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΕΞΩΔΙΚΑΣΤΙΚΟΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΒΑΣΕΙ ΠΟΣΟΣΤΟΥ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ- Η ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 106723 ΕΞ 2024 ΚΥΑ (ΦΕΚ Β' 4337/24.07.2024)
Με βάση την ανωτέρω προσφάτως εκδοθείσα Κοινή Υπουργική Απόφαση καθορίστηκαν τα κριτήρια χαρακτηρισμού ως «ευάλωτων» ατόμων με ειδικές ανάγκες βάσει ποσοστού αναπηρίας, καθώς και εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων προκειμένου για την ένταξή τους στις πρόνοιες του ν. 4738/2020 για τους ευάλωτους οφειλέτες βάσει της παρ. 3 του άρθρου 14 καθώς και του Μέρους Δευτέρου του Βιβλίου Τρίτου ν. 4738/2020.
Τα ως άνω κριτήρια είναι διευρυμένα σε σχέση με τα γενικά κριτήρια χαρακτηρισμού ορισμένου ατόμου, γενικώς ως « ευάλωτου».
Ειδικότερα, η ανωτέρω ΚΥΑ ορίζει τα εξής:
Άρθρο 1 . Σκοπός- Διαδικασία
- Σκοπός του παρόντος είναι ο καθορισμός των κριτηρίων χαρακτηρισμού ως ευάλωτων ατόμων με ειδικές ανάγκες βάσει ποσοστού αναπηρίας, καθώς και εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων προκειμένου για την ένταξή τους στις πρόνοιες του ν. 4738/2020 για τους ευάλωτους οφειλέτες βάσει της παρ. 3 του άρθρου 14 καθώς και του Μέρους Δευτέρου του Βιβλίου Τρίτου ν. 4738/2020.
- Η διαδικασία διαπίστωσης της πλήρωσης των κριτηρίων, όπως αυτά καθορίζονται με την παρούσα, διεξάγεται μέσω ψηφιακής πλατφόρμας ηλεκτρονικής υποβολής και διαχείρισης αιτήσεων, η οποία έχει αναπτυχθεί από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, σε συνεργασία με την Γενική Γραμματεία Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους. Η ως άνω ψηφιακή υπηρεσία διατίθεται μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr).
Άρθρο 2. Ορισμοί
- Ως Ωφελούμενες Μονάδες ορίζονται οι κάτωθι κατηγορίες:
α. Μονοπρόσωπο νοικοκυριό: κάθε ενήλικο άτομο που διαμένει μόνο του σε κατοικία και δεν εμπίπτει στην κατηγορία ενηλίκων έως 25 ετών που φοιτούν σε πανεπιστημιακές σχολές ή σχολεία ή ινστιτούτα επαγγελματικής εκπαίδευσης ή κατάρτισης της ημεδαπής ή αλλοδαπής.
β. Πολυπρόσωπο νοικοκυριό: όλα τα άτομα που διαμένουν κάτω από την ίδια στέγη. Στο πολυπρόσωπο νοικοκυριό εντάσσονται: α) φιλοξενούμενα άτομα ή φιλοξενούμενη οικογένεια, με την προϋπόθεση ότι η φιλοξενία είχε δηλωθεί στην τελευταία εκκαθαρισμένη δήλωση φορολογίας εισοδήματος, β) τα ενήλικα τέκνα έως 25 ετών που φοιτούν σε πανεπιστημιακές σχολές ή σχολεία ή ινστιτούτα επαγγελματικής εκπαίδευσης ή κατάρτισης, ανεξαρτήτως του τόπου διαμονής τους, γ) τα άτομα που τους έχει παραχωρηθεί μέρος ή νοικιάζουν μέρος της κύριας κατοικίας του νοικοκυριού. - Δικαιούχος: το πρόσωπο με ειδικές ανάγκες το οποίο κατέχει ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67%, όπως αυτό αποδεικνύεται από τα αντλούμενα στοιχεία στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της παρ. 2 του άρθρου 1 της παρούσας, που τηρούνται στις βάσεις δεδομένων της δημόσιας διοίκησης.
- Ανήλικα μέλη: τα μέλη του νοικοκυριού έως 18 ετών.
- Μονογονεϊκή οικογένεια: ένας μόνος γονέας (άγαμος, σε χηρεία, διαζευγμένος ή σε διάσταση ή λόγω κράτησης του έτερου γονέα σε σωφρονιστικό κατάστημα), ο οποίος ασκεί κατ’ αποκλειστικότητα εν τοις πράγμασι ή μετά από σχετική ανάθεση με δικαστική απόφαση ή συμβολαιογραφική πράξη, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, την προσωρινή ή μόνιμη επιμέλεια ενός ή περισσότερων ανήλικων τέκνων. Για τις ανάγκες του παρόντος, το νοικοκυριό θα πρέπει να απαρτίζεται αποκλειστικά από τα μέλη της μονογονεϊκής οικογένειας, δηλαδή τον γονέα και ένα ή περισσότερα τέκνα.
- Απροστάτευτα τέκνα: τα ανήλικα μέλη του νοικοκυριού που είναι ορφανά και από τους δύο γονείς ή που κανείς γονέας δεν μπορεί να ασκήσει τη γονική τους μέριμνα, λόγω ασθενείας, αναπηρίας, κράτησης ή στρατιωτικής θητείας και που η επιμέλειά τους έχει ανατεθεί με δικαστική απόφαση σε μέλος του νοικοκυριού.
- Συνολικό εισόδημα: το πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα από κάθε πηγή προέλευσης - προ φόρων, μετά την αφαίρεση των εισφορών για κοινωνική ασφάλιση - που εισπράχθηκε από όλα τα μέλη του νοικοκυριού, όπως αυτό προκύπτει από τις τελευταίες εκκαθαρισμένες δηλώσεις φόρου εισοδήματος. Στο συνολικό εισόδημα συμπεριλαμβάνεται και το σύνολο των επιδομάτων και άλλων ενισχύσεων, καθώς και το εισόδημα που απαλλάσσεται από το φόρο ή φορολογείται με ειδικό τρόπο, με την εξαίρεση: α) του Επιδόματος Παιδιού του άρθρου 214 του ν. 4512/2018 (Α’ 5), β) των μη ανταποδοτικών αναπηρικών επιδομάτων που χορηγούνται από το κράτος και γ) της οικονομικής ενίσχυσης του άρθρου 12 του ν. 4538/2018 (Α’ 85).
Άρθρο 3 . Κριτήρια ένταξης στο πρόγραμμα
Οι Ωφελούμενες Μονάδες στις οποίες εντάσσονται οι δικαιούχοι κατά το άρθρο 2 της παρούσας εντάσσονται στο πρόγραμμα εφόσον πληρούν σωρευτικά τα ακόλουθα εισοδηματικά, περιουσιακά και λοιπά κριτήρια:
1. Εισοδηματικά κριτήρια: Το συνολικό εισόδημα του νοικοκυριού, όπως υπολογίζεται για τους σκοπούς της ένταξης στο πρόγραμμα, δεν μπορεί να υπερβαίνει τα κάτωθι αναφερόμενα ποσά ανά κατηγορία σύνθεσης του νοικοκυριού. Το συνολικό εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 42.000 ευρώ ετησίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού.
Σύνθεση Νοικοκυριού Συνολικό Εισόδημα
Μονοπρόσωπο νοικοκυριό 14.000 ευρώ
Νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο μέλη 21.000 ευρώ
Νοικοκυριό αποτελούμενο από τρία μέλη ή μονογονεϊκή 28.000 ευρώ
οικογένεια με ένα ανήλικο μέλος
Νοικοκυριό αποτελούμενο από τέσσερα ή μονογονεϊκή 35.000 ευρώ
οικογένεια με δύο ανήλικα μέλη
Νοικοκυριό αποτελούμενο από πέντε μέλη και πάνω ή 42.000 ευρώ
μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ανήλικα μέλη και πάνω
2. Περιουσιακά κριτήρια:
α. Ακίνητη περιουσία: Η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού, όπως αυτή προσδιορίζεται για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού ΕΝ.Φ.Ι.Α. με τις διατάξεις του ν. 4223/2013 (Α’ 287) και προκύπτει από την τελευταία εκδοθείσα πράξη προσδιορισμού φόρου, δεν μπορεί να υπερβαίνει στο σύνολο της το ποσό των 240.000 ευρώ για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 30.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως του ποσού των 360.000 ευρώ.
β. Περιουσιακό τεκμήριο: Το συνολικό ποσό από τόκους καταθέσεων των μελών του νοικοκυριού σε όλα τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας ή του εξωτερικού, όπως έχουν δηλωθεί στην τελευταία εκκαθαρισμένη δήλωση φορολογίας εισοδήματος (Ε1), δεν μπορεί να υπερβαίνει ετησίως το ποσό που προκύπτει από τον κατωτέρω μαθηματικό τύπο: Ετήσιος τόκος = όριο καταθέσεων για κάθε τύπο νοικοκυριού * μέσο ετήσιο καταθετικό επιτόκιο/100.
Ως έτος υπολογισμού του μέσου καταθετικού επιτοκίου ορίζεται εκείνο στο οποίο αντιστοιχεί η τελευταία εκκαθαρισμένη δήλωση φορολογίας εισοδήματος.
Ως όρια καταθέσεων για κάθε τύπο νοικοκυριού ορίζονται τα ακόλουθα:
Σύνθεση Νοικοκυριού - Όρια καταθέσεων/μετοχών,
ομολόγων κ.λπ.
Μονοπρόσωπο νοικοκυριό 14.000 ευρώ
Νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο μέλη 21.000 ευρώ
Νοικοκυριό αποτελούμενο από τρία μέλη 28.000 ευρώ
Νοικοκυριό αποτελούμενο από τέσσερα μέλη 35.000 ευρώ
Νοικοκυριό αποτελούμενο από πέντε μέλη και πάνω 42.000 ευρώ
Δεν γίνονται δεκτές αιτήσεις νοικοκυριών, τα μέλη των οποίων, βάσει της τελευταίας εκκαθαρισμένης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος:
- Εμπίπτουν στις διατάξεις του φόρου πολυτελούς διαβίωσης,
- δηλώνουν δαπάνες για αμοιβές πληρωμάτων σκαφών αναψυχής,
- δηλώνουν δαπάνες άνω των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ για δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία,
- δηλώνουν δαπάνες για οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και λοιπό προσωπικό, όπως αυτές προσδιορίζονται στους αντίστοιχους κωδικούς του εντύπου Ε1.
* Επισημαίνεται ότι το ανωτέρω κείμενο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τις εξειδικευμένες νομικές υπηρεσίες. *Η πληροφόρηση που εμπεριέχεται στο παρόν άρθρο δεν συνιστά νομική συμβουλή. Μια τέτοια νομική συμβουλή είναι δυνατό να παρασχεθεί μόνον από αρμόδια/ιο δικηγόρο του συγκεκριμένου τμήματος του γραφείου μας που εξειδικεύεται στον ειδικό τομέα δικαίου, αφού προηγουμένως λάβει υπόψη του/της το σύνολο των δεδομένων που θα εκτεθούν και θα μελετηθούν για την υπόθεσή σας.