Η ανάληψη της διαχειριστικής ευθύνης σε μια Ι.Κ.Ε συνοδεύεται από πολλές νομικές και οικονομικές ευθύνες, ενώ οι εταίροι (μη διαχειριστές) διαθέτουν πιο περιορισμένες υποχρεώσεις.
Ο διαχειριστής εκπροσωπεί την εταιρεία και είναι το πρόσωπο που φέρει την ευθύνη, ως προς τη λειτουργία και τις οικονομικές υποχρεώσεις αυτής. Έτσι, λοιπόν, η ευθύνη του Διαχειριστή εκτείνεται σε τέσσερα επίπεδα:
- Αλληλέγγυα ευθύνη έναντι της φορολογικής διοίκησης
- Ο Διαχειριστής ευθύνεται προσωπικά και αλληλέγγυα για οφειλές προς το Δημόσιο και συγκεκριμένα για την πληρωμή του φόρου εισοδήματος, παρακρατούμενου φόρου, κάθε επιρριπτόμενου φόρου, φόρου προστιθέμενης αξίας και του ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων, που δημιουργήθηκαν κατά τη θητεία του.
- Οι Φορολογικές Αρχές μπορούν να διεκδικήσουν την εξόφληση από την προσωπική του περιουσία, εάν οι εν λόγω οφειλές δεν καταβλήθηκαν ή δεν αποδόθηκαν στο Δημόσιο από υπαιτιότητά του και κατέστην ληξιπρόθεσμες κατά τη διάρκεια της θητείας του.
- Αλληλέγγυα ευθύνη για ασφαλιστικές εισφορές
- Ο Διαχειριστής, κατά την περίπτωση μη πληρωμής ασφαλιστικών εισφορών, ευθύνεται προσωπικά, αλληλέγγυα και εις ολόκληρον με την προσωπική του περιουσία για την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών, πρόσθετων τελών, προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων που οφείλονται από τη νομική οντότητα.
- Οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης μπορούν να αναζητήσουν και να απαιτήσουν από το Διαχειριστή, την αποπληρωμή των οφειλόμενων ανεξαρτήτως του χρόνου βεβαιώσεώς τους, εφόσον αυτές κατέστησαν ληξιπρόθεσμες κατά τη διάρκεια της θητείας του και δεν καταβλήθηκαν ή δεν αποδόθηκαν στο Δημόσιο από υπαιτιότητά του.
- Ευθύνη έναντι της ίδιας της εταιρείας
Από τη στιγμή που ο Διαχειριστής θεωρείται -βάσει νόμου- εκπρόσωπος αυτής καθώς και το πρόσωπο που ασκεί τη διοίκηση εκ της ιδιότητάς του, σε περίπτωση που διαπιστωθεί κακοδιαχείριση τότε τίθεται και υπόλογος έναντι της εταιρείας.
Ως προς αυτή του την ευθύνη, ενέχει και προσωπικά για ζημίες που προκλήθηκαν στην εταιρεία, και προκύπτουν από:
- Κακή διαχείριση (άστοχη, εγωϊστική)
- Παράβαση του καταστατικού
- Αγνόηση αποφάσεων των εταίρων
- Παράβαση του νόμου
Βέβαια, υφίστανται και λόγοι, που περιορίζουν την ευθύνη του Διαχειριστή. Τέτοιες περιπτώσεις μπορεί να είναι όταν αυτός στηρίζεται σε σύννομη απόφαση εταίρων ή εκ της δυνατότητας απαλλαγής του από την ευθύνη αλλά και από τη σύντομη τριετή παραγραφή της αξιώσεως που τίθεται εκ του νόμου.
- Ευθύνη έναντι τρίτων
Σύμφωνα με το άρθρο 71ΑΚ, ο Διαχειριστής ευθύνεται εις ολόκληρον μαζί με την εταιρεία, έναντι τρίτων ιδιωτών, σε περιπτώσεις υπαίτιας πράξης ή παράλειψης. Εξ αυτών του των ενεργειών, γεννάται υποχρέωση αποζημίωσης είτε λόγω παραβίασης συμβατικής υποχρεώσεως είτε λόγω αδικοπραξίας.
- Περιπτώσεις απαλλαγής Διαχειριστή από ευθύνη
Κατά την περίπτωση που υφίσταται αποδεδειγμένη -βάσει εγγράφων- αποκλειστική ανάθεση καθηκόντων διοίκησης και εκπροσώπησης (υπό το πρίσμα ανάθεσης θέση Δ/ντη μάρκετινγκ ή ανθρώπινου δυναμικού ή αποθήκης κ.τ.λ.) που δεν άπτονται των φορολογικών υποχρεώσεων του νομικού προσώπου, ειδικά από τη στιγμή που τα πρόσωπα αυτά δεν έχουν αρμοδιότητα αποκλειστικής γενικής εκπροσώπησης και διαχείρισης βάση του καταστατικού, τότε δεν ευθύνονται ως προς τη δημιουργία οφειλών έναντι του Δημοσίου.
Έτσι, λοιπόν, για να απαλλαγεί από την προσωπική του ευθύνη, θα πρέπει πρώτα να αποδείξει ότι:
- Οι οφειλές δεν δημιουργήθηκαν εις γνώσιν του ή υπό την ευθύνη του
- Δεν ασκούσε εμπράκτως τη διαχείριση της εταιρείας
Σε κάθε περίπτωση απαιτείται νομική υποστήριξη, λόγω του σύνθετου της διαδικασίας. Η Φορολογική Διοίκηση ενεργεί σύμφωνα με τις εγκυκλίους και καταλογίζει τα ποσά, όταν συντρέχουν οι τυπικές προϋποθέσεις. Δε, στην περίπτωση που δεν συντρέχουν παράλληλα και οι ουσιαστικές προϋποθέσεις για την ευθύνη του διαχειριστή, ο φορολογούμενος αναγκαστικά θα πρέπει να αποταθεί στα αρμόδια Δικαστήρια, για την επίτευξη της απαλλαγής του.
*Η πληροφόρηση που εμπεριέχεται στο παρόν άρθρο δεν συνιστά νομική συμβουλή. Μια τέτοια νομική συμβουλή είναι δυνατό να παρασχεθεί μόνον από αρμόδια/ιο δικηγόρο του συγκεκριμένου τμήματος του γραφείου μας που εξειδικεύεται στον ειδικό τομέα δικαίου, αφού προηγουμένως λάβει υπόψη του/της το σύνολο των δεδομένων που θα εκτεθούν και θα μελετηθούν για την υπόθεσή σας.
