Το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, στις 31-03-2025, εισήγαγε στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής το Σχέδιο Νόμου με τίτλο «ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ», στο μέρος Ζ’ του οποίου εμπεριέχονται, μεταξύ άλλων, διατάξεις σχετικές με τη διεύρυνση της περιμέτρου των επιλέξιμων οφειλετών για τη συμμετοχή τους στον εξωδικαστικό μηχανισμό, ως εξής:
1. Διπλασιασμός των εισοδηματικών και περιουσιακών ορίων προκειμένου να χαρακτηριστεί ένας οφειλέτης ως επιλέξιμος στο πλαίσιο της υποχρεωτικής αποδοχής του εξωδικαστικού μηχανισμού από τους πιστωτές.
Με τη ρύθμιση που εισάγεται, διπλασιάζονται τα κριτήρια για το χαρακτηρισμό δανειολήπτη ως επιλέξιμου προκειμένου να καταστεί υποχρεωτική η συναίνεση του συνόλου των πιστωτών για ένταξη του οφειλέτη στον εξωδικαστικό μηχανισμό. Ο διπλασιασμός των ορίων αυτών έχει ως προϋπόθεση ο οφειλέτης να έχει ανώτατο όριο ήδη μη εξυπηρετούμενων τραπεζικών οφειλών τις 300.000 ευρώ.
Αναλυτικότερα τα εισοδηματικά και περιουσιακά όρια σύμφωνα με τα οποία ένας οφειλέτης θεωρείται ευάλωτος είναι τα εξής:
- Άγαμος: Από 7.000 στα 14.000 ευρώ
- Νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο μέλη: Από 10.500 σε 21.000 ευρώ
- Νοικοκυριό αποτελούμενο από τρία μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με ένα ανήλικο μέλος: Από 14.000 στα 28.000 ευρώ
- Νοικοκυριό αποτελούμενο από τέσσερα ή μονογονεϊκή οικογένεια με δύο ανήλικα μέλη: Από 17.500 στα 35.000 ευρώ
- Νοικοκυριό αποτελούμενο από πέντε μέλη και πάνω ή μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ανήλικα μέλη και πάνω: Από 21.000 στα 42.000 ευρώ
Σε ό,τι αφορά τα όρια περιουσία οι αλλαγές έχουν ως εξής:
- Άγαμος: Από 120.000 στα 240.000 ευρώ
- Νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο μέλη: Από 135.000 σε 270.000 ευρώ
- Νοικοκυριό αποτελούμενο από τρία μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με ένα ανήλικο μέλος: Από 150.000 στα 300.000 ευρώ
- Νοικοκυριό αποτελούμενο από τέσσερα ή μονογονεϊκή οικογένεια με δύο ανήλικα μέλη: Από 165.000 στα 330.000 ευρώ
- Νοικοκυριό αποτελούμενο από πέντε μέλη και πάνω ή μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ανήλικα μέλη και πάνω: Από 180.000 στα 360.000 ευρώ
Σε ό,τι αφορά τα όρια καταθέσεων οι αλλαγές έχουν ως εξής:
- Άγαμος: Από 7.000 στα 14.000 ευρώ
- Νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο μέλη: Από 10.500 σε 21.000 ευρώ
- Νοικοκυριό αποτελούμενο από τρία μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με ένα ανήλικο μέλος: Από 14.000 στα 28.000 ευρώ
- Νοικοκυριό αποτελούμενο από τέσσερα ή μονογονεϊκή οικογένεια με δύο ανήλικα μέλη: Από 17.500 στα 35.000 ευρώ
- Νοικοκυριό αποτελούμενο από πέντε μέλη και πάνω ή μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ανήλικα μέλη και πάνω: Από 21.000 στα 42.000 ευρώ.
Πλην, όμως οι συγκεκριμένες αυξήσεις στα εισοδηματικά και περιουσιακά στοιχεία αφορούν αποκλειστικώς και μόνο στην υποχρεωτική αποδοχή του εξωδικαστικού μηχανισμού από τους πιστωτές ( τράπεζες).
Ειδικότερα, με το κατατεθέν Σχέδιο Νόμου και σύμφωνα με το άρθρο 178 αυτού, προτείνεται η τροποποίηση της παραγράφου 3 του άρθρου 14 του Ν 4738/2020 ως εξής: «3. Για οφειλέτες που: α) πληρούν τα κριτήρια του ευάλωτου οφειλέτη, σύμφωνα με την περ. α) του άρθρου 217 και έχουν εκδώσει βεβαίωση ευάλωτου οφειλέτη, σύμφωνα με την περ. β) του ίδιου άρθρου, β) πληρούν έως το διπλάσιο των εισοδηματικών και λοιπών περιουσιακών κριτηρίων του ευάλωτου οφειλέτη της περ. α) του άρθρου 217, έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές τουλάχιστον ενενήντα (90) ημερών κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος σε χρηματοδοτικούς φορείς ύψους έως τριακόσιες χιλιάδες (300.000) ευρώ και χαρακτηρίζονται ως επιλέξιμοι οφειλέτες, τεκμαίρεται η συναίνεση του συνόλου των πιστωτών, επί της παραγόμενης αντιπρότασης πιστωτών, σύμφωνα με την παρ. 2Α του άρθρου 71, συμπεριλαμβανομένων των χρηματοδοτικών φορέων, του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Για να επιτύχει κάποιος ευάλωτος οφειλέτης την προστασία της πρώτης κατοικίας, μέσω της συμμετοχής μου στο ενδιάμεσο πρόγραμμα, ισχύουν τα ήδη υφιστάμενα ( άνευ διπλασιασμού) όρια που αφορούν στα εισοδήματα, τις καταθέσεις και τα τ.μ. των ακινήτων.
2.Υποχρέωση του πιστωτή να έχει καταθέσει τουλάχιστον 3 μήνες προ της διενέργειας του πλειστηριασμού έγγραφη πρόταση ρύθμισης στον οφειλέτη.
Σύμφωνα με το άρθρο 182 του ανωτέρω Σχεδίου Νόμου: « Ο πιστωτής κατά την έννοια της περ. 2) του άρθρου 4 του ν. 5072/2023 (Α' 198) καταθέτει εγγράφως στον οφειλέτη, τρεις (3) τουλάχιστον μήνες πριν από τη διενέργεια του πλειστηριασμού, με κάθε πρόσφορο τρόπο, συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, πρόταση ρύθμισης για την οφειλή για την οποία επισπεύδει πλειστηριασμό. Η υποχρέωση αυτή προκύπτει άπαξ για πλειστηριασμό που επισπεύδεται το πρώτον μετά από την ισχύ του παρόντος νόμου, με βάση τα άρθρα 953 έως 981 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (Κ.Πολ.Δ., π.δ. 503/1985, Α’ 182) και δεν αφορά τους επαναλαμβανόμενους πλειστηριασμούς του άρθρου 966 Κ.Πολ.Δ. ή δηλώσεις συνέχισης εν γένει. Η υποχρέωση του πρώτου εδαφίου δεν υφίσταται, αν ο οφειλέτης δεν έχει εγγραφεί στο σύστημα προσωποποιημένης πληροφόρησης της παρ. 7 του άρθρου 13 του ν. 5072/2023 που τηρεί ο πιστωτής, παρέχοντας κατ’ ελάχιστον διεύθυνση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και τηλέφωνο επικοινωνίας και αν δεν έχει ανταποκριθεί σε αίτημα του πιστωτή για την παροχή των στοιχείων οικονομικής και περιουσιακής κατάστασης. Για τους πιστωτές που δεν υποχρεούνται να διαθέτουν ηλεκτρονικό σύστημα προσωποποιημένης πληροφόρησης, η υποχρέωση του πρώτου εδαφίου πληρούται, αν έχουν τηρήσει τη διαδικασία της παρ. 1 του άρθρου 27 του ν. 4438/2016 (Α’ 220), περί τόκων υπερημερίας και κατάσχεσης».
3. Απαλλαγή οφειλέτη για τον οποίο δεν ανοίγει πτωχευτική διαδικασία αλλά καταχωρείται στο Μητρώο Φερεγγυότητας.
Σύμφωνα με το άρθρο 180 του ανωτέρω Σχεδίου Νόμου: «Στην παρ. 4 του άρθρου 192 του ν. 4738/2020 (Α΄ 207), περί απαλλαγής του οφειλέτη, προστίθεται τελευταίο εδάφιο και η παρ. 4 διαμορφώνεται ως εξής: «4. Μετά το πέρας της προθεσμίας απαλλαγής, ο εισηγητής δικαστής, κατόπιν αίτησης του οφειλέτη, αφού λάβει έκθεση του συνδίκου για το ύψος των οφειλών που έχουν επαληθευθεί κατά την πτωχευτική διαδικασία και για το ύψος της αξίας των ακινήτων και λοιπών πάγιων περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη, και εφόσον δεν εκκρεμεί προσφυγή του άρθρου 193, εκδίδει πράξη με την οποία διαπιστώνει την επέλευση της απαλλαγής του οφειλέτη από τις οφειλές του, κατά το παρόν Κεφάλαιο. Κατά την εφαρμογή του δευτέρου εδαφίου της παρ. 4 του άρθρου 77, περί αντικειμενικών προϋποθέσεων, και εφόσον δεν εκκρεμεί προσφυγή του άρθρου 193, περί προσφυγής κατά της απαλλαγής, η πράξη του εισηγητή δικαστή εκδίδεται μετά από αίτημα του οφειλέτη που συνοδεύεται από στοιχεία σχετικά με την αξία της περιουσίας και το ύψος των οφειλών του κατά τον χρόνο έκδοσης της απόφασης που διέταξε την καταχώριση του ονόματός του στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας του άρθρου 213.»
4.Επέκταση προθεσμιών ώστε να μπορεί ο ευάλωτος οφειλέτης να μπει στο ενδιάμεσο πρόγραμμα προστασίας της πρώτης κατοικίας.
Σύμφωνα με το άρθρο 181 του ανωτέρω Σχεδίου Νόμου: « Η παρ. 7 του άρθρου 17 του ν. 4916/2022 (Α΄ 65), περί υποβολής αίτησης, αντικαθίσταται ως εξής:«7. H αίτηση κατά το παρόν άρθρο υποβάλλεται: α) από τους δικαιούχους ευάλωτους οφειλέτες, αν κηρυχθεί πτώχευση ή επιβληθεί κατάσχεση, σύμφωνα με το παρόν. Η αίτηση υποβάλλεται είκοσι (20) τουλάχιστον ημέρες πριν από την ορισθείσα ημερομηνία διενέργειας του πλειστηριασμού της κύριας κατοικίας του δικαιούχου. Η παρούσα περίπτωση εφαρμόζεται και καταλαμβάνει κάθε αίτηση που έχει υποβληθεί σύμφωνα με το παρόν.β) Αν η επιβολή της κατάσχεσης έχει λάβει χώρα πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος,αλλά εντός του χρονικού διαστήματος των εξήντα (60) ημερολογιακών ημερών πριν από την έναρξη ισχύος των άρθρων 217 έως 226 του ν. 4738/2020 (Α΄ 207), σύμφωνα με το άρθρο 308 του νόμου αυτού, περί έναρξης ισχύος. Ομοίως, αίτηση μπορεί να υποβληθεί αν η πτώχευση έχει λάβει χώρα πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος, αλλά μετά από την έναρξη ισχύος του ν. 4738/2020. γ) Η προθεσμία υποβολής αιτήσεων και χορήγησης συνεισφοράς του Δημοσίου σε ευάλωτους οφειλέτες, παρατείνεται μέχρι τη μεταβίβαση της κατοικίας τους στον φορέα απόκτησης και επαναμίσθωσης, σύμφωνα με το άρθρο 219 του ν. 4738/2020, περί μεταβίβασης κύριας κατοικίας στον φορέα απόκτησης και επαναμίσθωσης, και σε κάθε περίπτωση, όχι πέρα από την 31η Οκτωβρίου 2025.».
5.Εισαγωγή μεταβατικής διάταξης δύο (2) μηνών από την ψήφιση του νόμου, για υποβολή νέας αίτησης εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών για όσες αιτήσεις ευάλωτων οφειλετών απορρίφθηκαν.
Τέλος, σύμφωνα με το άρθρο 185 του ανωτέρω Σχεδίου Νόμου, εισάγεται μεταβατική ρύθμιση, σύμφωνα με την οποία: «Εντός αποκλειστικής προθεσμίας δύο (2) μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος, επιτρέπεται η υποβολή νέας αίτησης για υπαγωγή στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών, κατά παρέκκλιση της περ. δ) της παρ. 3 του άρθρου 7 του ν. 4738/2020 (Α’ 207), σε οφειλέτες των οποίων οι αιτήσεις απορρίφθηκαν και εντάσσονται στο πεδίο εφαρμογής της παρ. 3 του άρθρου 14 του ως άνω νόμου για τη ρύθμιση οφειλών προς τους χρηματοδοτικούς φορείς, το δημόσιο και τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης. Αν οι οφειλέτες αυτοί έχουν ήδη ρυθμίσει τις οφειλές προς το δημόσιο και τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης με την προηγούμενη αίτηση, οι οφειλές αυτές θεωρούνται ως ρυθμισμένες για τους σκοπούς της νέας αίτησης».
*Επισημαίνεται ότι το ανωτέρω κείμενο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τις εξειδικευμένες νομικές υπηρεσίες. Η πληροφόρηση που εμπεριέχεται στο παρόν άρθρο δεν συνιστά νομική συμβουλή. Μία τέτοια νομική συμβουλή είναι δυνατόν να παρασχεθεί μόνο από αρμόδια/ιο δικηγόρο του συγκεκριμένου τμήματος του γραφείου μας που εξειδικεύεται στον ειδικό τομέα δικαίου, αφού προηγουμένως λάβει υπόψη του/της το σύνολο των δεδομένων που θα εκτεθούν και θα μελετηθούν για την υπόθεσή σας.
