Δικηγορικό Γραφείο
Υιοθεσία Ανηλίκου Τέκνου – Το νομικό πλαίσιο και οι προϋποθέσεις που έχουν τεθεί

Η υιοθεσία ανηλίκου τέκνου είναι μια ευαίσθητη κοινωνικά πράξη, η οποία απασχολεί εντόνως όλους τους εν δυνάμει γονείς που σκέπτονται να προβούν σε μια τέτοια κίνηση και να προσθέσουν ένα νέο μέλος στην οικογένειά τους. Αφού λάβουν μια τόσο σημαντική απόφαση, που απαιτεί τεράστια τόλμη και αντοχή για να παρθεί, έχουν να αντιμετωπίσουν μια πολύπλοκη κρατική διαδικασία που απαιτεί υπομονή και επιμονή λόγω του χρονοβόρου της γραφειοκρατίας που θα βρουν να τους περιμένει.

Ως υιοθεσία λογίζεται η πράξη με την οποία οι δεσμοί του παιδιού αποκόπτονται από τη βιολογική του οικογένεια και εντάσσεται πλήρως νομικά στην οικογένεια των θετών του γονέων. Διακρίνονται σε τρείς κατηγορίες:

  • Κρατική Υιοθεσία, στην οποία ένα άτομο ή μια οικογένεια υιοθετεί ένα παιδί από ίδρυμα.
  • Iδιωτική Υιοθεσία, στην οποία ένα άτομο ή μια οικογένεια υιοθετεί το παιδί κάποιου άλλου προσώπου, που αυτό μπορεί να είναι είτε συγγενικό είτε αγνώστου.
  • Διακρατική Υιοθεσία, στην οποία ένα άτομο ή μια οικογένεια υιοθετεί ένα παιδί από το εξωτερικό.

Η υιοθεσία ανηλίκου τέκνου δεν επιτρέπεται σε όλους αδιακρίτως, αντιθέτως ο έλληνας νομοθέτης έχει καθορίσει ορισμένες προϋποθέσεις που αφορούν τη βούληση των μερών για να προβούν σε αυτή την πράξη αλλά και τη καταλληλότητα των υποψηφίων γονέων. Τα βασικότερα προαπαιτούμενα για να προβεί κάποιος στην διαδικασία την υιοθεσίας είναι τα κάτωθι:
i. Σύμφωνα με το άρθρο 1543 Αστικού Κώδικα, το άτομο που θα προβεί σε υιοθεσία πρέπει να έχει δικαιοπρακτική ικανότητα, να έχει συμπληρώσει το 30 έτος της ηλικίας του καθώς και να μην υπερβαίνει τα 60 έτη.
ii. Σύμφωνα με το άρθρο 1544 Αστικού Κώδικα, η διαφορά του θετού γονέα από το ανήλικο τέκνο να είναι μεγαλύτερη από 18 έτη αλλά συνάμα να μην υπερβαίνει τα 50 έτη, περιορισμός που δεν ισχύει μόνο την περίπτωση που ένας σύζυγος επιθυμεί να υιοθετήσει τέκνο που έχει υιοθετηθεί ή είναι υπό την διαδικασία υιοθεσίας ήδη από το σύζυγό του. Βέβαια, έχουν υπάρξει γνώμες στη νομολογία που εκφράζουν αντίθετη άποψη από αυτή που δίνει το συγκεκριμένο άρθρο, δίνοντας μια ευρύτερη ερμηνεία στην διαφορά ηλικίας και στο κατά πόσο μπορεί να αποτελέσει κώλυμα στα τυπικά της διαδικασίας.
iii. Σύμφωνα με το άρθρο 1550 Αστικού Κώδικα, οφείλεται να παρέχεται αυτοπρόσωπη συναίνεση τόσο του φυσικού γονέα ή του επιτρόπου, στην περίπτωση που δεν υπάρχει φυσικός γονέας, αλλά και του μελλοντικού θετού γονέα.
iv. Το άρθρο 1551 Αστικού Κώδικα, έρχεται να συμπληρώσει το προηγούμενο άρθρο [1550ΑΚ] , τονίζοντας πως η συναίνεση των φυσικών γονέων δεν επιτρέπεται να δίδεται πριν από τη συμπλήρωση τριών μηνών από τη γέννηση του τέκνου.
v. Τέλος, σύμφωνα με το άρθρο 1545 Αστικού Κώδικα, υπάρχει ως προϋπόθεση η μη ύπαρξη άλλου θετού γονέα, εκτός αν μιλάμε για το σύζυγο του υποψηφίου θετού γονέα.

Κατόπιν, θα γίνει αναφορά στη διαδικασία που ακολουθείται για την ολοκλήρωση της υιοθεσίας. Έτσι λοιπόν, ο θετός γονέας θα πρέπει να υποβάλλει αίτηση στο αρμόδιο δικαστήριο (Μονομελές Πρωτοδικείο) στην περιφέρεια που έχει τη συνήθη διαμονή του ή ακόμα και στην περιφέρεια εκείνου που υιοθετείται (σύμφωνα με το άρθρο 1549 Αστικού Κώδικα), ώστε να εκδοθεί τελεσίδικη δικαστική απόφαση. Την ημερομηνία που θα οριστεί η δικάσιμος, οι αιτούντες οφείλουν να αποδείξουν την καταλληλότητα τους ως γονείς του ανηλίκου τέκνου. Έτσι το Δικαστήριο θα αποφασίσει έχοντας υπό την κρίση του παράγοντες όπως η κοινωνική αλλά και οικονομική κατάσταση των υποψηφίων γονέων καθώς βέβαια και την ψυχική αλλά και σωματική τους υγεία, σχηματίζοντας έτσι μια σφαιρική εικόνα της προσωπικότητάς τους. Βέβαια, θα υπάρξει όπως και προβλέπεται από το άρθρο 1557 του Αστικού Κώδικα, έκθεση από αρμόδια κοινωνική υπηρεσία που αφορά τους θετούς γονείς. Μπορεί η έρευνα αυτή να μην δεσμεύει καθοριστικά το δικαστήριο να λάβει την απόφασή του, αλλά όπως είναι αναμενόμενο έχει καθοριστικό ρόλο. Υποχρέωση του κοινωνικού λειτουργού είναι να πραγματοποιήσει μια σειρά από συνεντεύξεις με τους υποψήφιους μελλοντικούς γονείς, εξετάζοντας συνάμα μια σειρά από απαραίτητα έγγραφα που απαιτούνται να υποβληθούν από τους θετούς γονείς, όπως για παράδειγμα ιατρικά έγγραφα, εκκαθαριστικά σημειώματα, πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης, ποινικό μητρώο κ.α . Το πόρισμα της κοινωνικής υπηρεσίας θα έχει να κάνει με το αν η υιοθεσία θα βοηθήσει ή όχι την υγιή ανάπτυξη και την κοινωνική ανέλιξη του υιοθετούμενου τέκνου, μέσα σε μια απαιτητική και πολύπλευρη κοινωνία.

Άξια αναφοράς είναι η συναίνεση του ανηλίκου τέκνου που προβλέπεται στο άρθρο 1555 του Αστικού Κώδικα , κατά την οποία εάν το τέκνο που υιοθετείται είναι άνω των 12 ετών, ερωτάται για το εάν επιθυμεί για γονέα του, το πρόσωπο που κινεί τη διαδικασία της υιοθεσίας.

Με την έκδοση της δικαστικής αποφάσεως, η οποία δέχεται την αίτηση των υποψήφιων θετών γονέων για την υιοθεσία, ακολουθεί η επίδοσή της στον Εισαγγελέα, κίνηση που συνιστά βασική δικονομική προϋπόθεση για την τελεσιδικία της αποφάσεως. Έτσι στο σημείο αυτό ολοκληρώνεται η υιοθεσία ως προς το Δικαστικό κομμάτι της. Στη συνέχεια, οι θετοί πλέον γονείς πρέπει να εγγράψουν τη Δικαστική απόφαση στο αρμόδιο Ληξιαρχείο, που κατά την εγγραφή της διαγράφονται τα στοιχεία των βιολογικών γονέων του υιοθετούμενου τέκνου και αντικαθίστανται με των νέων. Από αυτή την κίνησή τους και μετά υφίσταται συγγένεια μεταξύ των μελών της θετής οικογένειας και του υιοθετούμενου και διακόπτονται αντίστοιχα όλοι οι δεσμοί με μέλη της παλιάς οικογένειας. Οι βιολογικοί γονείς πλέον δεν έχουν δικαίωμα επικοινωνίας με αυτό, ενώ οι θετοί γονείς αποκτούν αυτοδικαίως τη γονική μέριμνα.

Συμπερασματικά, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η διαδικασία της υιοθεσίας, ούσα πράξη ιδιαιτέρως ευαίσθητη, καλοσυνάτη αλλά και απαιτώντας ωριμότητα και αυτογνωσία, δεν είναι τόσο περίπλοκη όσο έχει καθιερωθεί στην συνείδηση των περισσότερων. Ωστόσο πρόκειται για μία διαδικασία που απαιτεί την δέουσα υπευθυνότητα και προσοχή. Για τον σκοπό αυτό, καθ’ όλη την διάρκεια της διαδικασίας οι υποψήφιοι θετοί γονείς θα πρέπει να διαθέτουν ψυχικό σθένος μέχρι την ολοκλήρωσή της καθώς και να απευθυνθούν σε δικηγόρο που εξειδικεύεται σε ζητήματα υιοθεσίας, ώστε να διεκπεραιώσει με άρτιο τρόπο μια τόσο λεπτή διαδικασία και όποιο κόλλημα ήθελε προκύψει.


Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στους συνεργάτες του γραφείου μας.


 Μη χάνετε την έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωσή σας. Ακολουθήστε μας τώρα στα Google News