Σύμφωνα με το N.4491/2017, το πρόσωπο έχει δικαίωμα στην αναγνώριση της ταυτότητας φύλου του ως στοιχείου της προσωπικότητάς του. Ως ταυτότητα φύλου νοείται ο εσωτερικός και προσωπικός τρόπος με τον οποίο το ίδιο το πρόσωπο βιώνει το φύλο του, ανεξάρτητα από το φύλο που καταχωρίστηκε κατά τη γέννησή του με βάση τα βιολογικά του χαρακτηριστικά. Η ταυτότητα φύλου περιλαμβάνει την προσωπική αίσθηση του σώματος, καθώς και την κοινωνική και εξωτερική έκφραση του φύλου, τα οποία αντιστοιχούν στη βούληση του προσώπου. Η προσωπική αίσθηση του σώματος μπορεί να συνδέεται και με αλλαγές που οφείλονται σε ιατρική αγωγή ή άλλες ιατρικές επεμβάσεις που επιλέχθηκαν ελεύθερα.
Μπορώ να αλλάξω το φύλο μου στη ληξιαρχική πράξη γεννήσεως και στην ταυτότητά μου; Ποιες είναι οι απαιτούμενες προϋποθέσεις;
Σε περίπτωση ασυμφωνίας μεταξύ ταυτότητας φύλου και καταχωρισμένου φύλου, το πρόσωπο μπορεί να ζητήσει τη διόρθωση του καταχωρισμένου φύλου του, ώστε αυτό να αντιστοιχεί στη βούληση, στην προσωπική αίσθηση του σώματος και στην εξωτερική του εικόνα. Για να λάβει χώρα η επιθυμητή μεταβολή, ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει:
- Να έχει πλήρη δικαιοπρακτική ικανότητα, ήτοι να βρίσκεται σε ηλικία από 18 ετών και άνω, χωρίς να έχει τεθεί σε δικαστική συμπαράσταση ή να έχει συμπληρώσει το 17ο έτος της ηλικίας του, εφόσον συναινούν ρητά οι ασκούντες τη γονική μέριμνα ή να έχει συμπληρώσει το 15ο έτος της ηλικίας του, εφόσον υπάρχει τόσο ρητή συναίνεση των ασκούντων την γονική μέριμνα όσο και η θετική γνωμάτευση από Διεπιστημονική Επιτροπή στην οποία μετέχουν επτά εξειδικευμένοι γιατροί στο εκάστοτε αντικείμενο και
- Να μην είναι έγγαμος.
Ποια διαδικασία θα πρέπει να ακολουθήσω;
Η διόρθωση του καταχωρισμένου φύλου γίνεται με δικαστική απόφαση σύμφωνα με το άρθρο 782 ΚΠολΔ. Αρμόδιο δικαστήριο για την διαδικασία διόρθωσης του καταχωρισμένου φύλου είναι το Ειρηνοδικείο του τόπου κατοικίας του ενδιαφερόμενου, το οποίο δικάζει κατά την διαδικασία της εκουσίας δικαιοδοσίας. Ο πληρεξούσιος δικηγόρος του ενδιαφερομένου θα πρέπει να καταθέσει αίτηση ενώπιον του αρμόδιου Ειρηνοδικείου, η οποία πρέπει να περιλαμβάνει το επιθυμητό φύλο, το κύριο όνομα που επιλέγει ο ενδιαφερόμενος και το προσαρμοσμένο σχετικά επώνυμο, ενώ πρέπει επιπρόσθετα να επισυναφθεί στην αίτηση και αντίγραφο της ληξιαρχικής πράξης γεννήσεως του προσώπου. Εν συνεχεία, κατά την δικάσιμο που ορίζεται, το ενδιαφερόμενο πρόσωπο οφείλει να εμφανιστεί αυτοπροσώπως μετά του πληρεξουσίου δικηγόρου του σε ιδιαίτερο γραφείο, όπου δηλώνει την βούλησή του για την μεταβολή του φύλου του στα ληξιαρχικά του στοιχεία.
Η δικαστική απόφαση καταχωρίζεται στο Ληξιαρχείο που είχε συντάξει τη ληξιαρχική πράξη γέννησης του προσώπου. Η καταχώριση της δικαστικής απόφασης περί διόρθωσης φύλου γίνεται με τρόπο που διασφαλίζει τη μυστικότητα της μεταβολής και της αρχικής ληξιαρχικής πράξης γέννησης έναντι όλων.
Θα πρέπει να έχω υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση;
Κατά το άρθρο 3 παρ. 4 του Νόμου 4491/2017, για να επέλθει η μεταβολή του καταχωρισμένου φύλου, δεν απαιτείται να βεβαιώνεται ότι το πρόσωπο έχει υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση αλλαγής φύλου, αλλά ούτε απαιτείται κάποια άλλη ιατρική εξέταση ή η λήψη φαρμακευτικής αγωγής. Συνεπώς, αρκεί και μόνο η βούληση του προσώπου ότι επιθυμεί να μεταβάλει το καταχωρισμένο φύλο του.
Ποιες οι συνέπειες της διόρθωσης;
Από την καταχώρισή της στο Ληξιαρχείο η διόρθωση του φύλου του προσώπου ισχύει έναντι όλων. Δικαιώματα, υποχρεώσεις και κάθε είδους ευθύνη του προσώπου, που δημιουργήθηκαν πριν από τη διόρθωση του φύλου, εξακολουθούν να υφίστανται. Διατηρούνται επίσης οι αριθμοί φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ) και μητρώου κοινωνικής ασφάλισης (ΑΜΚΑ). Με βάση τη νέα ληξιαρχική πράξη, οι υπηρεσίες που είναι αρμόδιες για την έκδοση άλλων εγγράφων στα οποία αναγράφεται η ταυτότητα του προσώπου ή από τα οποία το πρόσωπο εξαρτά δικαιώματα, καθώς και για την καταχώριση σε μητρώα ή καταλόγους, όπως εκλογικούς, έχουν την υποχρέωση να εκδώσουν νέα έγγραφα ή να προβούν σε νέες καταχωρίσεις με διορθωμένο το καταχωρισμένο φύλο, το κύριο όνομα και το επώνυμο του προσώπου. Στη νέα ληξιαρχική πράξη γέννησης, στα νέα έγγραφα και στις νέες καταχωρίσεις δεν επιτρέπεται η αναφορά ότι μεσολάβησε διόρθωση του καταχωρισμένου φύλου.
Τι συμβαίνει αν έχω τέκνα;
Αν το πρόσωπο που διόρθωσε το καταχωρισμένο φύλο του έχει παιδιά, είτε γεννημένα σε γάμο, είτε γεννημένα σε σύμφωνο, είτε γεννημένα χωρίς γάμο των γονέων τους, είτε υιοθετημένα, τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του από τη γονική μέριμνα δεν επηρεάζονται. Στη ληξιαρχική πράξη γέννησης των παιδιών δεν επέρχεται καμία μεταβολή λόγω της διόρθωσης του καταχωρισμένου φύλου του γονέα. Αυτό σημαίνει πρακτικά, ότι ο γονέας θα εξακολουθεί να εμφανίζεται στις ληξιαρχικές πράξεις των τέκνων του με το παλαιό του φύλο.
Μπορώ να το μετανιώσω να ζητήσω εκ νέου τη διόρθωση του φύλου μου;
Αν το πρόσωπο που διόρθωσε το καταχωρισμένο φύλο του, αλλάξει γνώμη, η νέα ληξιαρχική πράξη μπορεί στο εξής να αλλάξει άλλη μία μόνο φορά, με την ίδια διαδικασία και τις ίδιες προϋποθέσεις.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στους συνεργάτες του γραφείου μας.
