Αποτελεί ιδιαίτερα συνηθισμένο γεγονός ο εργοδότης και ο εργαζόμενος, δρώντας άνευ της συνδρομής ειδικών, να συμφωνούν ένα « συνολικό» ποσό μηνιαίας αμοιβής, ανώτερο των ελάχιστων νόμιμων αποδοχών, το οποίο θεωρούν ότι παραλαμβάνει κάθε παροχή εργασίας του εργαζόμενου προς τον εργοδότη, καθ’ υπέρβαση του συμφωνηθέντος ωραρίου της εργασίας του. Στο παρόν άρθρο εξετάζεται πότε και με ποιες προϋποθέσεις αυτή η συμφωνία είναι έγκυρη και δεσμευτική για τα μέρη.
ΑΡΘΡΟ. ΠΟΤΕ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΤΡΕΠΤΟΣ Ο ΣΥΜΨΗΦΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΥΠΕΡΤΕΡΩΝ ΤΩΝ ΕΚΑΣΤΟΤΕ ΝΟΜΙΜΩΝ ΚΑΤΑΒΑΛΛΟΜΕΝΩΝ ΑΠΟΔΟΧΩΝ
Κατά την ΑΠ 1352/09 ( ΔΕΝ 2010 σελ. 449) και την ΑΠ 1401/11 (ΔΕΝ 2012 σ. 562) είναι επιτρεπτή η συμφωνία περί συμψηφισμού των αποδοχών και του επιδόματος αδείας.
Επίσης είναι νόμιμη η συμφωνία περί συμψηφισμού της αποζημιώσεως αδείας με το ανώτερο του νομίμου καταβαλλόμενο ημερομίσθιο (ΑΠ 227/91 - ΔΕΝ 1993 σελ. 583).
Επιτρεπτός και ο συμψηφισμός των αποδοχών αδείας ( σε περίπτωση μη χορηγήσεως αυτούσιας της αδείας, ΑΠ 1700/98 - ΔΕΝ 1999 σελ. 851).
Τα ποσά των δώρων (επιδομάτων εορτών) Χριστουγέννων και Πάσχα μπορούν να συμψηφισθούν με τις ανώτερες των νομίμων καταβαλλόμενες αποδοχές μόνο κατόπιν συμφωνίας μεταξύ εργοδότου και μισθωτού. (ΑΠ 1352/09 - ΔΕΝ 2010 σελ. 449).
Οι οφειλόμενες προσαυξήσεις για εργασία κατά Κυριακές μπορούν να συμψηφισθούν με τις ανώτερες των νομίμων καταβαλλόμενες αποδοχές μόνον κατόπιν συμφωνίας μεταξύ εργοδότου και μισθωτού, που είναι έγκυρη (ΑΠ 429/10, ΑΠ 809/10, ΑΠ 1322/10 - ΔΕΝ 2010 σελ. 1003, 1495, 1498).
Εγκύρως συμφωνείται ότι οι αξιώσεις του μισθωτού για την απασχόλησή του κατά τις Κυριακές και για την στέρηση της εβδομαδιαίας ανάπαυσης συμψηφίζονται με τις υπέρτερες των νομίμων καταβαλλόμενες αποδοχές. (ΑΠ 825/84 - ΔΕΝ 1985 σελ. 376).
Ο συμβατικός καταλογισμός (συμψηφισμός) της αμοιβής υπερεργασίας με τον υπέρτερο του νομίμου καταβαλλόμενο μισθό είναι επιτρεπτός. (ΑΠ 429/10, ΑΠ 1413/09 - ΔΕΝ 2010 σελ. 1003, 13).
Επιτρεπτή είναι και η συμφωνία περί καταλογισμού (συμψηφισμού) των απαιτήσεων από εργασία κατά την 6η ημέρα, επί πενθημέρου, στις ανώτερες των νομίμων καταβαλλόμενες αποδοχές. (ΑΠ 1534/04 - ΔΕΝ 2005 σελ. 452).
Οι αξιώσεις από υπερωριακή απασχόληση δεν συμψηφίζονται με τις ανώτερες των νομίμων καταβαλλόμενες αποδοχές, ούτε κατόπιν συμφωνίας (ΑΠ 429/10 - ΔΕΝ 2010 σελ. 1003, ΑΠ 1413/09). Παντως είναι έγκυρη η συμφωνία περί προκαταβολής στον μισθωτό ορισμένου επί πλέον του μισθού ποσού, έναντι παρασχεθησομένης συγκεκριμένης υπερωριακής εργασίας. Το ποσόν αυτό συμψηφίζεται με τις αξιώσεις του μισθωτού εκ της πραγματοποιηθείσης εργασίας αυτής. (ΑΠ 529/16, ΝΟΜΟΣ).
Οι προσαυξήσεις των αποδοχών των μισθωτών που εργάζονται κατά τις Κυριακές και τις νύκτες αυτές δεν συμψηφίζονται προς τυχόν καταβαλλόμενες, ανώτερες των ελαχίστων ορίων μισθών και ημερομισθίων, αποδοχές. Κατά την αληθή έννοια των διατάξεων αυτών απαγορεύεται μόνο ο υπό του εργοδότη (μονομερής) συμψηφισμός (ακριβέστερα: καταλογισμός) των καταβαλλομένων υπέρτερων αποδοχών προς οφειλόμενες προσαυξήσεις από εργασία τις Κυριακές και τις νύχτες, ενώ αντιθέτως δεν απαγορεύεται η συνομολόγηση μεταξύ μισθωτού και εργοδότη ειδικής συμφωνίας περί συμψηφισμού στις τυχόν καταβαλλόμενες υπέρτερες των νομίμων αποδοχές και κάθε τυχόν αξιώσεως από τις προσαυξήσεις αυτές. Η συμφωνία αυτή δεν αντίκειται ούτε στις διατάξεις των άρθρων 3,174,664 και 679 ΑΚ, εφόσον ο μισθωτός λαμβάνει αυτά που έχουν οριστεί από τις οικείες συλλογικές συμβάσεις εργασίας ή διαιτητικές αποφάσεις και ελάχιστα νόμιμα όρια αποδοχών μετά των προβλεπόμενων προσαυξήσεων, δηλαδή είναι έγκυρη μόνο για το πέρα των ελαχίστων νομίμων αποδοχών μέρος, το αυτό δεν ισχύει για τα δώρα εορτών Πάσχα και Χριστουγέννων και την αποζημίωση λόγω απασχολήσεως την Κυριακή και στερήσεως της εβδομαδιαίας αναπαύσεως (ΕφΘεσσαλ 292/2012, ΝΟΜΟΣ, ΕφΠειρ 572/2009, ΝΟΜΟΣ, ΕφΠατρ 1228/2007, ΝΟΜΟΣ, ΕφΑθ 2197/2000, ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 220/2007, ΝΟΜΟΣ).
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στους συνεργάτες του γραφείου μας.
