Η μη καταβολή της διατροφής υπέρ ανήλικου τέκνου ως λόγος αφαίρεσης της γονικής του μέριμνας – Μείωση οφειλόμενης διατροφής υπέρ ανηλίκου τέκνου – Ζητήματα ενεργητικής νομιμοποίησης διαδίκων – Επιγενόμενη ενηλικίωση ανήλικου τέκνου μετά την άσκηση της αγωγής.
Ακολουθεί η απόφαση:
ΑΡ. ΑΠΟΦΑΣΗΣ: 4301/2024
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
ΑΠΟΤΕΛΟΥΜΕΝΟ από τη Δικαστή ................, Πρόεδρο Πρωτοδικών, που ορίστηκε από τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης του Πρωτοδικείου Αθηνών και από τη Γραμματέα .......................
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕ δημόσια στο ακροατήριό του, στις ..................., για να δικάσει τη με γενικό/ειδικό αριθμούς κατάθεσης ....................... αγωγή ανάθεσης επιμέλειας ανηλίκων τέκνων και επιδίκασης διατροφής.
ΤΗΣ ΕΝΑΓΟΥΣΑΣ: 1) ................... του .................. και της .................., κατοίκου .................... ., με ΑΦΜ ...................., ατομικώς και ως ασκούσας προσωρινά την επιμέλεια του ανηλίκου τέκνου της, ...................., η οποία παραστάθηκε στο Δικαστήριο μετά του πληρεξούσιου Δικηγόρου Αθηνών, .............. (AM ΔΣΑ ..............) και 2) ............... του ............. και της ..................., κατοίκου .....................ήδη ενηλικιωθείσας (την 10η-11-2023), η οποία δεν παραστάθηκε στο Δικαστήριο.
ΤΟΥ ΕΝΑΓΟΜΕΝΟΥ: ....................... του .................., ..................................,με ΑΦΜ ......................, ο οποίος παραστάθηκε στο Δικαστήριο δια της πληρεξούσιας Δικηγόρου Αθηνών, ..................... (AM ΔΣΑ ............).
Οι ενάγουσες κατέθεσαν στη γραμματεία του παρόντος Δικαστηρίου την από 19-10- 2023 αγωγή τους, η οποία ως προς τη δεύτερη ενάγουσα ασκήθηκε αρχικά από την πρώτη ενάγουσα - μητέρα της ως νόμιμη αντιπρόσωπο αυτής, λόγω της τότε ανηλικότητάς της, έλαβε γενικό/ειδικό αριθμούς κατάθεσης ................. και προσδιορίστηκε προς συζήτηση κατά την αναφερόμενη στην αρχή της παρούσας δικάσιμο.Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης οι διάδικοι παραστάθηκαν ως ανωτέρω και οι πληρεξούσιοι Δικηγόροι των διαδίκων ζήτησαν να γίνουν δεκτά όσα αναφέρονται στα πρακτικά και στις έγγραφες προτάσεις, που κατέθεσαν στην έδρα.
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟ
Από την υπ’ αριθμ. ................... έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή της περιφέρειας του Εφετείου Αθηνών, με έδρα στο Πρωτοδικείο Αθηνών, ................., που προσκομίζει με επίκληση η πρώτη ενάγουσα, προκύπτει ότι η συζήτηση της υπό κρίση αγωγής γίνεται με επιμέλεια της πρώτης ενάγουσας, η οποία ως νόμιμη αντιπρόσωπος της δεύτερης ενάγουσας, λόγω της τότε ανηλικότητάς της, κατέθεσε την αγωγή αυτή στη Γραμματεία του παρόντος Δικαστηρίου και επέδωσε αντίγραφό της στον εναγόμενο, για τη συζήτηση της οποίας (αγωγής) ορίστηκε δικάσιμος η αναφερόμενη στην αρχή της παρούσας. Επομένως, εφόσον η δεύτερη ενάγουσα, ..................., που επέσπευσε τη συζήτηση της υπό κρίση αγωγής, δια της μέχρι τότε νομίμου αντιπροσώπου της, δεν παραστάθηκε στο ακροατήριο, ούτε εκπροσωπήθηκε από πληρεξούσιο δικηγόρο κατά την εκφώνηση της υπόθεσης από τη σειρά του οικείου πινακίου κατά την παρούσα δικάσιμο και εφόσον η αναγραφή της υπόθεσης που αναβλήθηκε στο πινάκιο, επέχει θέση κλητεύσεως των διαδίκων (άρθρο 226 παρ.4 ΚΠολΔ), πρέπει η δεύτερη ενάγουσα, ................, να δικαστεί ερήμην. Το Δικαστήριο, ωστόσο, πρέπει να προχωρήσει στη συζήτηση της υποθέσεως σαν να ήταν όλοι οι διάδικοι παρόντες (άρθρο 595 ΚΠολΔ).
I. Κατά το άρθρο 2 του ν. ΓΠΟΗ/1912 «περί δικαστικού ενσήμου», όπως ερμηνεύθηκε αυθεντικώς με το ν.δ. 1544/1942 και τροποποιήθηκε με το ν.δ. 4189/1961, ο ενάγων, αν παραλείψει την προκαταβολή του οφειλομένου τέλους δικαστικού ενσήμου, δικάζεται ερήμην και επομένως η αγωγή του απορρίπτεται σύμφωνα με το άρθρο 272 παρ. 1 ΚΠολΔ (όπως ισχύει μετά την αντικατάσταση του με το ν. 4335/2015 - βλ. ανωτέρω). Η λύση αυτή δεν είναι ασυμβίβαστη προς τη διάταξη του άρθρου 595 ΚΠολΔ, η οποία εφαρμόζεται και στις διαφορές που αφορούν στην επιδίκαση διατροφής (592 παρ.3 ΚΠολΔ), κατά την οποία, αν κατά τη συζήτηση στο ακροατήριο δεν εμφανιστεί ή εμφανιστεί και δε λάβει νόμιμα μέρος κάποιος από τους διαδίκους, η διαδικασία προχωρεί σαν να ήταν παρόντες όλοι οι διάδικοι, καθόσον η τελευταία αυτή διάταξη (άρθρο 595 ΚΠολΔ) αφορά στην ερημοδικία η οποία επέρχεται, όχι λόγω μη προκαταβολής των εξόδων και τελών της δίκης, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και το δικαστικό ένσημο (πλασματική ερημοδικία), αλλά λόγω της από άλλους λόγους μη εμφανίσεως ή μη προσήκουσας εμφανίσεως κάποιου από τους διαδίκους (βλ. σχετ. ΟλΑΠ 642/1970 ΝοΒ 18.1971, ΕφΑθ 1972/2006 ΕλλΔνη 2007.277, ΕφΘεσ 2518/1995 ΕλλΔνη 38.1163, ΕφΑθ 2622/1995 ΕλλΔνη 37.1118).
II. Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 63 ΚΠολΔ, όποιος είναι ικανός για οποιαδήποτε δικαιοπραξία μπορεί να παρίσταται στο Δικαστήριο με το δικό του όνομα, σύμφωνα δε με τη διάταξη του άρθρου 64 παρ.1 του ίδιου Κώδικα, όσοι είναι ανίκανοι να παρίστανται στο Δικαστήριο με το δικό τους όνομα εκπροσωπούνται από τους νόμιμους αντιπροσώπους τους. Ικανός για κάθε δικαιοπραξία, σύμφωνα με το άρθρο 127 ΑΚ, είναι όποιος έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του (ενήλικος). Άρα, ο ανήλικος δεν έχει δικαίωμα να παρίσταται με το δικό του όνομα στο Δικαστήριο, αλλά εκπροσωπείται σ’ αυτό από τους δύο γονείς του, οι οποίοι από κοινού ασκούν τη γονική μεριμνά του (άρθρο 1510 ΑΚ). Αν έχει διακοπεί η έγγαμη συμβίωση των δυο γονέων και το τέκνο έχει αξίωση διατροφής κατά του γονέα που δεν έχει την επιμέλεια του προσώπου του, την αξίωση αυτή μπορεί να ασκεί εκείνος που έχει την επιμέλεια και, αν δεν την έχει κανείς, αυτός με τον οποίο διαμένει το τέκνο (άρθρο 1516 παρ.2 ΑΚ). Επομένως, σε δίκη διατροφής ανηλίκου τέκνου, αν την επιμέλειά του έχει η μητέρα, αυτή έχει την εξουσία να παρίσταται στο Δικαστήριο και να το εκπροσωπεί. Διάδικος, όμως, είναι το ανήλικο τέκνο και όχι η μητέρα του, η οποία απλώς αναπληρώνει την έλλειψη ικανότητας του τέκνου να παρίσταται το ίδιο στο Δικαστήριο με το δικό του όνομα. Κατά συνέπεια, και στη δίκη διατροφής ανηλίκου τέκνου, που δεν έχει περατωθεί, μετά την ενηλικίωση του, οπότε αυτό καθίσταται ικανό για κάθε δικαιοπραξία, επομένως και για να παρίσταται στο Δικαστήριο με το δικό του όνομα και να υπερασπίζεται τα δίκαια του, παύει αυτοδικαίως η αντιπροσωπευτική εξουσία του νόμιμου αντιπροσώπου του και στο εξής συνεχίζεται πλέον η διαδικασία με τη συμμετοχή στη δίκη του τέκνου που ενηλικιώθηκε, χωρίς να μεσολαβήσει διακοπή της δίκης κατά τα άρθρα 286 επ. ΚΠολΔ (ΑΠ 142/2013 ΧρΙΔ 2013.521, ΑΠ 2182/2009 ΝοΒ 2010.1722, ΕφΠειρ 546/2014 τράπεζα νομικών πληροφοριών «νόμος»), καθιστώντας μη νόμιμη την παράσταση του έως τότε νομίμου αντιπροσώπου — γονέα του και απαράδεκτη την παράστασή του δι’ αυτού (βλ. ΕφΠειρ 546/2014 ό.π., Β. Βαθρακοκοίλη, ΚΠολΔ, άρθρο 64, αρ. 5, 8).
Με την υπό κρίση αγωγή τους, κατά τη συζήτηση της οποίας στην αναφερόμενη στην αρχή της παρούσας δικάσιμο η δεύτερη ενάγουσα, .............. (η οποία δεν παραστάθηκε) είχε ήδη ενηλικιωθεί (μετά την άσκηση της αγωγής): Α) η πρώτη ενάγουσα ζητεί, μετά τον νόμιμο περιορισμό του καταψηφιστικού αιτήματος της αγωγής της σε έντοκο αναγνωριστικό, νομίμως, με δήλωση του πληρεξούσιου Δικηγόρου της, που καταχωρίστηκε στα πρακτικά (αρθρ. 294, 295, 297 ΚΠολΔ): αα. να απαγορευθεί οριστικά στον εναγόμενο να προσεγγίζει την ίδια, την οικία και την εργασία της, σε απόσταση μικρότερη των 100 μέτρων, με την απειλή χρηματικής ποινής και προσωπικής κρατήσεως για κάθε παραβίαση της αποφάσεως, που θα εκδοθεί, ββ. να ανατεθεί οριστικά στην ίδια η αποκλειστική άσκηση της επιμέλειας του ανηλίκου υιού της, ....................., που έχει αποκτήσει με τον εναγόμενο, γγ. να αναγνωριστεί ότι ο εναγόμενος υποχρεούται να καταβάλλει σ’ αυτήν, με την ιδιότητά της ως ασκούσας την επιμέλεια του εν λόγω ανηλίκου τέκνου και για λογαριασμό του, καθόσον αυτό στερείται παντελώς περιουσιακών στοιχείων, πόρων και εισοδημάτων, συνεισφορά στη διατροφή του ύψους 1.200 ευρώ, εντός του πρώτου πενθημέρου εκάστου ημερολογιακού μηνός, με τον νόμιμο τόκο από την επομένη της επιδόσεως της αγωγής και μέχρι την 26η Ιανουάριου 2026, οπότε και ενηλικιώνεται, έως την ολοσχερή εξόφληση, δδ. να κηρυχθεί η απόφαση προσωρινά εκτελεστή και εε. να καταδικαστεί ο εναγόμενος στην πληρωμή των δικαστικών εξόδων της πρώτης ενάγουσας και Β) η δεύτερη ενάγουσα, η οποία κατά τη συζήτηση της αγωγής κατά την αναφερόμενη στην αρχή της παρούσας δικάσιμο είχε ήδη ενηλικιωθεί, ζητεί να υποχρεωθεί ο εναγόμενος να της καταβάλλει ως μηνιαία σε χρήμα διατροφή της, καθόσον αυτή στερείται παντελώς περιουσιακών στοιχείων, πόρων και εισοδημάτων, συνεισφορά στη διατροφή της ύψους 600 ευρώ, εντός του πρώτου πενθημέρου εκάστου ημερολογιακού μηνός, με τον νόμιμο τόκο από την επομένη της επιδόσεως της αγωγής και μέχρι την 10η Νοεμβρίου 2023 έως την ολοσχερή εξόφληση και να καταδικαστεί ο εναγόμενος στην πληρωμή των δικαστικών εξόδων της. Η πρώτη ενάγουσα, με δήλωση του πληρεξούσιου Δικηγόρου της δήλωσε ότι παραιτείται του αιτήματος περί επιδικάσεως διατροφής για λογαριασμό της ήδη ενήλικης δεύτερης ενάγουσας. Η παραίτηση αυτή από την πρώτη ενάγουσα εκ της σχετικής αξίωσης της δεύτερης ενάγουσας δεν ασκεί έννομη επιρροή, δεδομένου ότι από 10-11-2023 έπαυσε αυτοδικαίως η αντιπροσωπευτική εξουσία της πρώτης ενάγουσας, κατά τα προπαρατιθέμενα στην υπό στοιχ. ΪΙ μείζονα πρόταση και πλέον μόνο η ίδια (η δεύτερη ενάγουσα) νομιμοποιείται να παραιτηθεί από τη σχετική της αξίωση. Με αυτό το περιεχόμενο και αιτήματα, η υπό κρίση αγωγή, αρμοδίως και παραδεκτώς φέρεται ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, το οποίο είναι αρμόδιο καθ’ ύλην και κατά τόπο (άρθρα 17 περ.2 και 22 ΚΠολΔ), προς συζήτηση, κατά την ειδική διαδικασία των διαφορών από την οικογένεια, τον γάμο και την ελεύθερη συμβίωση (αρθρ. 592 παρ.3 περ.α και β, 593 - 602, 603 έως 605, 610 έως 613 ΚΠολΔ). Περαιτέρω, η αγωγή είναι ορισμένη, απορριπτομένης της ενστάσεως αοριστίας, που προέβαλε ο εναγόμενος και νόμιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 1485, 1486, 1489, 1493, 1496, 1498 ΑΚ (όσον αφορά στην επιδίκαση διατροφής του ανηλίκου), 1510, 1511, 1512, 1513, 1514, 1515,1516 παρ.2, 1518 ΑΚ (όσον αφορά στην ανάθεση της επιμέλειας του ανηλίκου), 218 παρ.1, 176 και 191 παρ.2 ΚΠολΔ, πλην των αιτημάτων της πρώτης ενάγουσας: Α) περί απαγορεύσεως του εναγόμενου να πλησιάζει την πρώτη ενάγουσα, την οικία και την εργασία της (υπό στοιχ. αα αίτημα), το οποίο πρέπει να απορριφθεί ως μη νόμιμο, διότι τούτο συνιστά ασφαλιστικό μέτρο κατά τη διάταξη του άρθρου 735 του ΚΠολΔ πρόσφορο για την αντιμετώπιση μίας εξαιρετικά επείγουσας και ενεστώσας προσβολής της προσωπικότητας της ενάγουσας στα πλαίσια δίκης ασφαλιστικών μέτρων και όχι στα πλαίσια κύριας αγωγής, που δικάζεται κατά την ειδική διαδικασία των οικογενειακών διαφορών, ως εν προκειμένω και Β) περί κηρύξεως της αποφάσεως επιδίκασης διατροφής προσωρινά εκτελεστής, το οποίο μετά την τροπή του καταψηφιστικού αιτήματος σε έντοκο αναγνωριστικό κατέστη μη νόμιμο και ως τέτοιο απορριπτέο, δεδομένου ότι προσωρινά εκτελεστές κηρύσσονται μόνο οι καταψηφιστικές αποφάσεις. Κατά τα λοιπά, για το παραδεκτό της συζήτησης των αιτημάτων της αγωγής, που αφορούν στην επιδίκαση διατροφής και την ανάθεση της επιμέλειας του ανηλίκου τέκνου, προσκομίσθηκαν εκ μέρους της πρώτης ενάγουσας: α) η από 18-10-2023 έγγραφη ενημέρωση της πρώτης ενάγουσας από τον πληρεξούσιο Δικηγόρο της για τη δυνατότητα διαμεσολαβητικής διευθέτησης της διαφοράς, σύμφωνα με τους ορισμούς του άρθρου 3 παρ.2 του ν. 4640/2019 (ΦΕΚ Α’ 190/30-11-2019), β) το από 25-01-2024 πρακτικό περάτωσης της υποχρεωτικής αρχικής συνεδρίας διαμεσολάβησης της διαμεσολαβήτριας, ................ (άρθρα όπαρ.Ι περ. α’ και 7παρ.4 Ν. 4640/2019, όπως ήδη ισχύει), χωρίς να απαιτείται η καταβολή δικαστικού ενσήμου, όσον αφορά στην αγωγή της πρώτης ενάγουσας, ενόψει της τροπής του καταψηφιστικού αιτήματος αυτής σε έντοκο αναγνωριστικό στο σύνολό του. Όμως, όσον αφορά στη δεύτερη ενάγουσα, ......................, λόγω του καταψηφιστικού αιτήματος, η υπό κρίση αγωγή υπόκειται σε τέλος δικαστικού ενσήμου, το οποίο δεν έχει καταβληθεί από την εν λόγω ερημοδικούσα και επισπεύδουσα τη συζήτηση δεύτερη ενάγουσα. Κατά συνέπεια, ενόψει των ανωτέρω, και σύμφωνα με τα προπαρατιθέμενα στη υπό στοιχ. I μείζονα πρόταση, η υπό κρίση αγωγή ως προς τη δεύτερη ενάγουσα πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμη κατ’ ουσίαν και να οριστεί παράβολο για την περίπτωση άσκησης ανακοπής ερημοδικίας κατά της παρούσας εκ μέρους της (άρθρα 501, 502 παρ.1 και 505 παρ.2 ΚΠολΔ), ενώ τα δικαστικά έξοδα πρέπει να συμψηφιστούν στο σύνολό τους μεταξύ των διαδίκων, πέραν των ήδη προκαταβληθέντων, καθώς πρόκειται για διαφορά ανάμεσα σε συγγενείς (αρθρ. 179 ΚΠολΔ), όπως ορίζεται ειδικότερα στο διατακτικό. Πέραν των ανωτέρω και όσον αφορά στην αγωγή της πρώτης ενάγουσας, σημειώνεται ότι η προσπάθεια του Δικαστηρίου να επιχειρήσει να επιλύσει συμβιβαστικά τη διαφορά, κατ’ αρθρ.611 ΚΠολΔ απέτυχε. Μετά ταύτα, η υπό κρίση αγωγή ως προς το ανήλικο τέκνο, ...................., πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω και από ουσιαστική άποψη, με τη νόμιμη συμμετοχή του εναγόμενου στη δίκη της επιδίκασης διατροφής (αρθρ.175 ΚΠολΔ), ο οποίος προκατέβαλε τα έξοδα αυτής (άρθρο 173 παρ.4 ΚΠολΔ), ως τούτο αποδεικνύεται από την από 12-02-2024 απόδειξη, που φέρει την υπογραφή του πληρεξούσιου Δικηγόρου της (πρώτη) ενάγουσας.
Από την εκτίμηση όλων των αποδεικτικών μέσων και πιο συγκεκριμένα από την ένορκη κατάθεση των μαρτύρων, που εξετάστηκαν μετά από πρόταση των διαδίκων και περιλαμβάνονται στα ταυτάριθμα με την παρούσα πρακτικά δημόσιας συνεδριάσεως, καθώς και από όλα τα έγγραφα, που οι διάδικοι επικαλούνται και προσκομίζουν νομίμως, είτε για να ληφθούν υπόψη ως αυτοτελή αποδεικτικά μέσα, είτε ως δικαστικά τεκμήρια, χωρίς όμως η ρητή αναφορά ορισμένων εκ των ανωτέρω εγγράφων να προσδίδει σε αυτά αυξημένη αποδεικτική δύναμη σε σχέση με τα λοιπά επικαλούμενα και προσκομιζόμενα από τους διαδίκους έγγραφα, για τα οποία δεν γίνεται ειδική για το καθένα μνεία, που είναι, όμως, ισοδύναμα και όλα ανεξαιρέτως συνεκτιμώνται για την ουσιαστική διάγνωση της ένδικης διαφοράς, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται τα δικόγραφα και οι δικαστικές αποφάσεις από προηγηθείσες μεταξύ των ίδιων διαδίκων δίκες, που λαμβάνονται υπόψη για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων (ΜΕφΠατρ 155/2021 τράπεζα νομικών πληροφοριών «νόμος»), αλλά και από τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής, που λαμβάνονται υπόψη αυτεπαγγέλτως (άρθρο 336 παρ. 4 ΚΠολΔ), αποδεικνύονται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Οι διάδικοι τέλεσαν νόμιμο γάμο, κατά τον θρησκευτικό τύπο, στις 28-05- 2005, στις Αχαρνές Αττικής, από τον οποίο απέκτησαν δύο τέκνα, που γεννήθηκαν στις 10-11-2005 και 26-01-2008, αντίστοιχα. Η έγγαμη συμβίωση των διαδίκων δεν εξελίχθηκε ομαλά και διασπάστηκε οριστικά τον Σεπτέμβριο του 2022, με την αποχώρηση του εναγόμενου από την οικογενειακή στέγη, στην οποία διέμεναν οι διάδικοι με τα ανήλικα τέκνα τους. Κατά τη διάρκεια του έγγαμου βίου τους υπήρξαν περιστατικά ενδοοικογενειακής σωματικής βίας, απειλής και εξύβρισης της ενάγουσας από τον εναγόμενο, μερικά εκ των οποίων έλαβαν χώρα και ενώπιον των ανηλίκων τέκνων των διαδίκων, για τα οποία η ενάγουσα υπέβαλε εγκλήσεις, σχηματίστηκαν δικογραφίες, χωρίς ωστόσο κάποια εξ αυτών να έχει ακόμη εκδικαστεί. Επίσης αποδείχθηκε ότι σε βάρος του εναγόμενου ασκήθηκε ποινική δίωξη για το αδίκημα της παραβίασης του απορρήτου της τηλεφωνικής επικοινωνίας (αρθρ. 370 Α παρ.1 εδ.β-α ΠΚ), της απόπειρας παράνομης βίας και της συκοφαντικής δυσφήμησης της ενάγουσας και για τα αδικήματα αυτά διενεργείται ανάκριση. Δυνάμει της υπ’ αριθμ. 4833/2023 αποφάσεως του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, διατάχθηκε η μετοίκηση του εναγόμενου από την οικογενειακή στέγη, τα κλειδιά της οποίας παρέδωσε στην ενάγουσα σε εκτέλεση της από 20-01-2023 προσωρινής διαταγής της Προέδρου Υπηρεσίας του Πρωτοδικείου Αθηνών, απαγορεύτηκε προσωρινά στον εναγόμενο να προσεγγίζει την ενάγουσα, την οικία της και την εργασία της σε απόσταση μικρότερη των 100 μέτρων, ανατέθηκε προσωρινά στην ενάγουσα η άσκηση της επιμέλειας των ανηλίκων τέκνων των διαδίκων, με συναπόφαση των γονέων για τα ζητήματα της εκπαίδευσης αυτών, ρυθμίστηκε προσωρινά το δικαίωμα επικοινωνίας του εναγόμενου με τα ανήλικα τέκνα του και υποχρεώθηκε προσωρινά ο εναγόμενος να καταβάλλει στην ενάγουσα διατροφή για λογαριασμό της ............., ύψους 1.400 ευρώ και για λογαριασμό του ..................., ύψους 600 ευρώ. Δυνάμει της υπ’ αριθμ. 21/2024 αποφάσεως του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών απαγγέλθηκε η λύση του γάμου των διαδίκων, ωστόσο δεν αποδείχθηκε ότι η απόφαση αυτή κατέστη αμετάκλητη. Από τον Σεπτέμβριο του 2022 και έκτοτε, η ενήλικη ήδη θυγατέρα των διαδίκων και ο ανήλικος υιός τους, ........................ διαμένουν με την ενάγουσα μητέρα τους, σε οικία στους ...................... συγκυριότητας της ενάγουσας, κατά ποσοστό 40% εξ αδιαιρέτου και του πατέρα αυτής, κατά ποσοστό 60% εξ αδιαιρέτου, για την οποία δεν καταβάλλουν μίσθωμα, ενώ ο εναγόμενος διαμένει σε μισθωμένη οικία στη ........................ Αττικής για τη μίσθωση της οποίας καταβάλλει μηνιαίως το ποσό των 200 ευρώ. Η ενάγουσα είναι καλή μητέρα, επιδεικνύει στοργή και αγάπη για το ανήλικο τέκνο της, ................. και έχει αναπτύξει ιδιαίτερα στενούς συναισθηματικούς δεσμούς με αυτό. Ομοίως, ουδόλως αμφισβητείται ότι και ο ενάγων είναι καλός πατέρας, επιδεικνύει στοργή και αγάπη για το τέκνο του και καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια, προκειμένου να καλλιεργήσει στενούς συναισθηματικούς δεσμούς με τον υιό του. Κατά την κρίση του Δικαστηρίου τούτου, κριτήριο του οποίου αποτελεί αποκλειστικά το βέλτιστο συμφέρον του τέκνου των διαδίκων (αρθρ. 611 ΚΠολΔ), θα πρέπει, να κατανεμηθεί λειτουργικά η άσκηση της γονική μέριμνας του προσώπου αυτού, με την ανάθεση της αποκλειστικής άσκησης της επιμέλειας του ανηλίκου στην ενάγουσα, η οποία παρέχει όλα τα εχέγγυα για τη σωστή ανατροφή και διαπαιδαγώγηση του, γεγονός που δεν αμφισβητεί και ο εναγόμενος, καθώς ζητεί μόνο τη συναπόφαση στους τομείς της εκπαίδευσης, υποχρέωση της ενάγουσας μητέρας του, που πηγάζει ούτως ή άλλως από το νόμο, δεδομένου ότι κατά τη διάταξη του άρθρου 1519 ΑΚ, για όλα τα ζητήματα που αφορούν το θρήσκευμα, την υγεία και την εκπαίδευση του τέκνου, οι αποφάσεις λαμβάνονται από τους δύο γονείς από κοινού, ακόμη και εάν η αποκλειστική επιμέλεια αυτού έχει ανατεθεί αποκλειστικά σε έναν εξ αυτών, δεκτού γενομένου ως ουσία βάσιμου του υπό στοιχ. ββ αιτήματος της υπό κρίση αγωγής. Τη γονική μέριμνα του ανηλίκου κατά τις λοιπές λειτουργίες της, ήτοι κατά τη διοίκηση περιουσίας, την εκπροσώπησή του σε κάθε υπόθεση, δικαιοπραξία ή δίκη, καθώς και σε κάθε κρίσιμο ζήτημα, που ήθελε προκόψει στη μέχρι της ενηλικιώσεώς του διαδρομή του βίου του, θα συνεχίσουν ν’ ασκούν από κοινού οι διάδικοι, με αποκλειστικό γνώμονα το συμφέρον του τέκνου τους, παραμερίζοντας τις τυχόν μεταξύ τους υπάρχουσες προσωπικές διαφορές. Η κρίση περί αναθέσεως της αποκλειστικής επιμέλειας του ανηλίκου στην ενάγουσα υπαγορεύεται από το συμφέρον αυτού, ιδίως αν ληφθεί υπόψη ότι, με τον τρόπο αυτό, αφενός μεν καλύπτεται η ιδιαίτερη ανάγκη του τέκνου για τη μητρική στοργή και φροντίδα, αφετέρου δε διασφαλίζεται το ενδιαφέρον και η ενεργός συμμετοχή του εναγόμενου πατέρα του, ο οποίος διατηρεί την από κοινού με τη μητέρα του άσκηση των λοιπών λειτουργιών της γονικής του μέριμνας. Αποδείχθηκε ότι η ενάγουσα μητέρα, ασκούσα προσωρινά την επιμέλεια του ανηλίκου υιού της συμβάλλει στην ενίσχυση του ψυχικού δεσμού αυτού με τον εναγόμενο πατέρα του, καθώς έχουν ελεύθερη επικοινωνία, την οποία ουδέποτε η ενάγουσα έχει παρεμποδίσει, γεγονός που συνομολογεί και ο εναγόμενος. Αντιθέτως, αποδείχθηκε ότι ο εναγόμενος δεν καταβάλλει την προσωρινός ορισθείσα διατροφή του ανηλίκου ...................., ισχυριζό μένος ότι αδυνατεί να καταβάλλει οποιοδήποτε ποσό άνω των 250 ευρώ. Ωστόσο αποδείχθηκε ότι ούτε το ποσό αυτό καταβάλλει στην ενάγουσα για λογαριασμό του τέκνου τους. Στο σημείο αυτό, πρέπει να επισημανθεί ότι η αδικαιολόγητη άρνηση του γονέα να καταβάλει τη διατροφή που επιδικάστηκε στο τέκνο από το Δικαστήριο συνιστά κακή άσκηση της γονικής μέριμνας και μπορεί το Δικαστήριο μετά από αίτηση του άλλου γονέα να αφαιρέσει από τον υπαίτιο γονέα την άσκηση της γονικής μέριμνας, κατά τη διάταξη του άρθρου 1532 ΑΚ. Περαιτέρω, όπως αποδείχθηκε, ο εναγόμενος - πατέρας του ανηλίκου, ηλικίας 47 ετών περίπου, είναι υπεργολάβος οικοδομών διατηρώντας δικό του συνεργείο, στο οποίο απασχολεί υπαλλήλους (με ανασφάλιστη εργασία) και αναλαμβάνει οικοδομικές εργασίες σε οικοδομές, ανακαινίσεις και κατασκευές επαγγελματικών χώρων και επιχειρήσεων εστίασης και διασκέδασης, με δηλωθέν εισόδημα 8.050 ευρώ, ήτοι 670 ευρώ μηνιαίως (ΦΕΦΠ/2022), γεγονός που δεν κρίνεται αληθές, καθώς ο ίδιος ο εναγόμενος ισχυρίζεται με τις προτάσεις του ότι τα μηνιαία εισοδήματά του ανέρχονται στο ποσό των 1.300 ευρώ. Λαμβάνοντας υπόψη τα διδάγματα της κοινής πείρας και το γεγονός ότι οι δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος δεν αποτελούν αδιάψευστο δικαστικό τεκμήριο για το ύψος των εισοδημάτων, αφού δεν αποδείχθηκε ότι έχουν ελεγχθεί ως ειλικρινείς και αληθείς, το Δικαστήριο κρίνει ότι το μηνιαίο εισόδημα του εναγόμενου δεν δύναται να υπολείπεται του ποσού των 2.500 ευρώ, δεδομένου ότι είναι υγιής και νέος, έχει ευρύ επαγγελματικό κύκλο και πολυετή εμπειρία και σε κάθε περίπτωση, ακόμη και εάν δεν διατηρεί δικό του συνεργείο, ως ο ίδιος διατείνεται, μπορεί να αποκομίζει το ποσό αυτό κατά το επίδικο διάστημα (αρθρ.288 ΑΚ – ΜεφΑΘ 1575/2023 τράπεζα νομικών πληροφοριών «νόμος»), Ο εναγόμενος έχει εγκατασταθεί σε μισθωμένη οικία για την οποία καταβάλλει δαπάνες στέγασης ύψους 200 ευρώ, ως προαναφέρθηκε και επιβαρύνεται και με τις δαπάνες συντήρησης και λειτουργίας της ως άνω οικίας του. Η ενάγουσα ισχυρίζεται ότι ο εναγόμενος είναι κάτοχος ενός ΙΧΕ αυτοκινήτου, εργοστασίου κατασκευής AUDI, τύπου RX6 και ενός ΔΧΦ εργοστασίου κατασκευής MERCEDES, γεγονός που δεν αμφισβήτησε ο εναγόμενος. Τα έξοδα διατροφής, ενδύσεως και ψυχαγωγίας του είναι τα συνήθη ατόμου της ηλικίας του, ενώ δεν αποδείχθηκε ότι διαθέτει άλλα εισοδήματα ή περιουσιακά στοιχεία, ούτε και ότι βαρύνεται εκ του νόμου με υποχρέωση διατροφής άλλων προσώπων, εκτός από το ως άνω ανήλικο τέκνο του, με τη σημείωση ότι έχει καταβάλλει τα δίδακτρα στο .........................., που σπουδάζει η ενήλικη πλέον θυγατέρα του, ύψους 4.500 ευρώ. Ο εναγόμενος ισχυρίζεται ότι βαρύνεται με δαπάνες αποπληρωμής φόρων, που του επιβλήθηκαν λόγω έκδοσης/αποδοχής εικονικών - πλαστών φορολογικών στοιχείων, οι οποίες ωστόσο δαπάνες δεν αφαιρούνται από το εισόδημά του, αλλά απλώς συνεκτιμώνται ως επιπλέον βιοτική του ανάγκη (ΑΠ 1592/2022 τράπεζα νομικών πληροφοριών «νόμος»). Το σύνολο επομένως των μηνιαίων εισοδημάτων του εναγόμενου, αφαιρουμένων των εξόδων στέγασης, συντηρήσεως και λειτουργίας της οικίας του και των προσωπικών του εξόδων, ανέρχεται σε 1.900 ευρώ (2.500 ευρώ εισοδήματα - 200 ευρώ μίσθωμα — 400 ευρώ μηνιαίες προσωπικές δαπάνες, ως προαναφέρθηκε), απορριπτομένων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών των διαδίκων. Από την άλλη πλευρά, η ενάγουσα, 45 ετών, ήταν εκλεγμένη δημοτική σύμβουλος στον Δήμο ..................... και μέχρι την 31η-12-2023 ήταν Πρόεδρος σε ΝΠΔΔ, με μηνιαίες αποδοχές ύψους 1.081 ευρώ. Έκτοτε δεν εργάζεται. Ωστόσο το Δικαστήριο κρίνει ότι το μηνιαίο εισόδημα της ενάγουσας δεν δύναται να υπολείπεται του ποσού των 600 ευρώ, δεδομένου ότι είναι υγιής και νέα και σε κάθε περίπτωση μπορεί να αποκομίζει το ποσό αυτό κατά το επίδικο διάστημα, έστω με τη μερική απασχόλησή της (αρθρ.288 ΑΚ - ΜΕφΑΘ 1575/2023 τράπεζα νομικών πληροφοριών «νόμος»). Διαμένει στην άλλοτε οικογενειακή στέγη, χωρίς να βαρύνεται με δαπάνες στέγασης, ως προαναφέρθηκε, βαρύνεται όμως με τη συμμετοχή της στις δαπάνες λειτουργίας και συντήρησης της οικίας αυτής. Είναι αποκλειστική κυρία μίας μονοκατοικίας, εμβαδού 80 τ.μ. και μίας αποθήκης ισογείου, εμβαδού 150 τ.μ., που βρίσκονται .................... Αττικής, επί της οδού ....................... αριθμ. ......... και ..........., αντίστοιχα, από την εκμίσθωση των οποίων λαμβάνει μηνιαίως το ποσό των 350 ευρώ και 800 ευρώ, αντίστοιχα, ενώ τα υπόλοιπα ακίνητα ιδιοκτησίας της δεν αποδείχθηκε ότι της προσφέρουν εισόδημα. Εξάλλου, τα έξοδα διατροφής, ενδύσεως και ψυχαγωγίας της,
είναι τα συνήθη ατόμου της ηλικίας της, ενώ δεν αποδείχθηκε ότι διαθέτει άλλα εισοδήματα ή περιουσιακά στοιχεία, ούτε και ότι βαρύνεται εκ του νόμου με υποχρέωση διατροφής άλλων προσώπων, εκτός από το ως άνω ανήλικο τέκνο της, με τη σημείωση ότι διαμένει μαζί της και η ενήλικη θυγατέρα της, η οποία σπουδάζει στο ....................και της οποίας καλύπτει τις διατροφικές ανάγκες ύψους 400 ευρώ μηνιαίως. Το σύνολο επομένως των μηνιαίων εισοδημάτων της ενάγουσας, αφαιρουμένων των εξόδων συντηρήσεως της οικίας της και των προσωπικών της εξόδων, ανέρχεται σε 1.350 ευρώ (600 ευρώ εισοδήματα + 350 ευρώ μίσθωμα + 800 ευρώ μίσθωμα - 400 ευρώ μηνιαίες προσωπικές δαπάνες, ως προαναφέρθηκε), απορριπτομένων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών των διαδίκων. Περαιτέρω, το ανήλικο τέκνο των διαδίκων, ..................., ηλικίας 16 περίπου ετών, στερείται παντελώς εισοδημάτων και περιουσίας και δεν έχει, λόγω της ηλικίας του και των αναγκών εκπαιδεύσεώς του, τη δυνατότητα να αυτοδιατραφεί, ούτε να εργασθεί για να αποκομίσει τα αναγκαία χρήματα για τη συντήρησή του. Επομένως, δικαιούνται διατροφής έναντι των γονέων του, οι οποίοι ενέχονται ανάλογα με τις δυνάμεις τους. Οι μηνιαίες δαπάνες που απαιτούνται για τη συντήρηση του ....................., μαθητή Α’ Λυκείου σε δημόσιο σχολείο, με βάση τις οικονομικές πλέον δυνατότητες των διαδίκων (1.900 ευρώ + 1.350 ευρώ), είναι οι ακόλουθες: α) το ποσό των 120 ευρώ το μήνα για τη σίτιση αυτού και την αγορά ειδών ατομικής υγιεινής, β) το ποσό των 100 ευρώ μηνιαίως για την αναλογία συμμετοχής του στις δαπάνες λειτουργίας και συντήρησης της οικίας, γ) το ποσό των 80 ευρώ μηνιαίως για ένδυση και υπόδηση, δ) το ποσό των 75 ευρώ επιμεριζόμενο μηνιαίως ως δίδακτρα για την κατ’ οίκον υποβοήθηση στα μαθήματα της έκθεσης και των μαθηματικών, δεδομένου ότι το μηνιαίο κόστος για την παρακολούθηση των μαθημάτων αυτών ανέρχεται για τους μήνες από μέσα Σεπτεμβρίου έως και μέσα Μαΐου σε 112 ευρώ (2ώρες την εβδομάδα με τη Στεφανία X 14 ευρώ η ώρα X 4 εβδομάδες, κατά την κατάθεση του μάρτυρος αποδείξεως) και ετησίως σε 896 ευρώ (112 ευρώ X 8 μήνες), το οποίο επιμεριζόμενο σε μηνιαία βάση αντιστοιχεί σε 75 ευρώ (896 ευρώ /12 μήνες), ε) το ποσό των 75 ευρώ επιμεριζόμενο μηνιαίως ως δίδακτρα για την κατ’ οίκον εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας, δεδομένου ότι το μηνιαίο κόστος για την παρακολούθηση των μαθημάτων αυτών ανέρχεται για τους μήνες από μέσα Σεπτεμβρίου έως και μέσα Μαΐου σε 112 ευρώ (2ώρες την εβδομάδα με τη Στέλλα X 14 ευρώ η ώρα X 4 εβδομάδες, κατά την κατάθεση του μάρτυρος αποδείξεως) και ετησίως σε 896 ευρώ (112 ευρώ X 8 μήνες), το οποίο επιμεριζόμενο σε μηνιαία βάση αντιστοιχεί σε 75 ευρώ (896 ευρώ /12 μήνες), στ) το ποσό των 100 ευρώ μηνιαίωςγια ψυχαγωγία, μετακινήσεις και σχολικά είδη, ζ) το ποσό των 20 ευρώ μηνιαίως για την πέραν της καλυπτόμενης από τον ασφαλιστικό φορέα ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Η ενάγουσα ζητεί την επιδίκαση του ποσού των 60 ευρώ μηνιαίως για την προπόνηση του ανηλίκου στο άθλημα του kick boxing και για το γυμναστήριο, τα οποία ωστόσο κονδύλια, πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμα, δεδομένου ότι δεν προσκομίστηκαν σχετικά αποδεικτικά έγγραφα και η) το ποσό των 80 ευρώ, στο οποίο αποτιμώνται οι σε είδος προσφερόμενες από την ενάγουσα υπηρεσίες της (προσωπική εργασία και φροντίδα) προς το τέκνο, λόγω της συγκατοίκησής τους. Οι δαπάνες, λοιπόν, του ............... για το επίδικο χρονικό διάστημα ανέρχονται στο ποσό των 650 ευρώ. Από το συνολικό αυτό ποσόν, ο εναγόμενος πατέρας του είναι σε θέση, με βάση την προαναφερθείσα οικονομική του δυνατότητα και την προσωπική του κατάσταση, συσχετιζόμενη με την αντίστοιχη οικονομική δυνατότητα και την προσωπική κατάσταση της μητέρας του, να καλύψει το μερικότερο κονδύλιο των 380 ευρώ (650 X 1.900 εισόδημα πατέρα/ 3.250 ευρώ οικογενειακό εισόδημα) μηνιαίως, ενώ το υπόλοιπο αναγκαίο για τη διατροφή του ποσό βαρύνει τη μητέρα του, η οποία, έχουσα κατά νόμο συντρέχουσα και ανάλογη των οικονομικών και εν γένει δυνατοτήτων της υποχρέωση διατροφής του, μπορεί να το καλύπτει. Στο σημείο δε αυτό, θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο ως άνω συσχετισμός των οικονομικών δυνάμεων των δύο γονέων, σύμφωνα με τα αποδειχθέντα πραγματικά περιστατικά, γίνεται αυτεπάγγελτα από το Δικαστήριο, καθόσον με την αγωγή δεν ζητείται το σύνολο του ποσού στο οποίο αποτιμώνται οι διατροφικές ανάγκες του δικαιούχου τέκνου, αλλά μόνο το μέρος, το οποίο κατά την άποψη της ενάγουσας πρέπει να βαρύνει τον εναγόμενο - πατέρα, σε αναλογία προς τις οικονομικές δυνάμεις αυτού (εναγομένου) και τις δικές της (ΑΠ 1020/2021 τράπεζα νομικών πληροφοριών «νόμος»). Με την καταβολή του ανωτέρω ποσού των 380 ευρώ μηνιαίως δεν αποδείχθηκε ότι θα διακινδυνεύσει η διατροφή του εναγόμενου, απορριπτομένου ως ουσία αβασίμου του σχετικού ισχυρισμού του τελευταίου. Το ως άνω ποσό των 380 ευρώ ο εναγόμενος οφείλει να το προκαταβάλλει εντός του πρώτου πενθημέρου εκάστου ημερολογιακού μηνός, αρχής γενομένης από την επομένη της επιδόσεως της αγωγής και μέχρι την 26η-01-2026, οπότε και ενηλικιώνεται το ανήλικο τέκνο, με το νόμιμο τόκο από την καθυστέρηση καταβολής κάθε μηνιαίας δόσης και έως την εξόφληση. Μετά ταύτα, πρέπει, η υπό κρίση αγωγή ΑΑ. ως προς τη δεύτερη ενάγουσα να απορριφθεί ως κατ’ ουσίαν αβάσιμη και να οριστεί παράβολο για την περίπτωση άσκησης ανακοπής ερημοδικίας κατά της παρούσας εκ μέρους της (άρθρα 501, 502 παρ.1 και 505 παρ.2 ΚΠολΔ), όπως ορίζεται ειδικότερα στο διατακτικό και ΒΒ. ως προς την πρώτη ενάγουσα, να γίνει εν μέρει δεκτή και ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα, και αα. να ανατεθεί οριστικά στην ενάγουσα η αποκλειστική άσκηση της επιμέλειας του ανηλίκου τέκνου της. Εν προκειμένω δεν συντρέχει περίπτωση να διαταχθεί αυτεπαγγέλτως, σύμφωνα με το άρθρο 613 ΚΠολΔ, η απόδοση ή παράδοση του ανηλίκου στην ενάγουσα - μητέρα του, εφόσον, όπως προεκτέθηκε, η τελευταία ήδη ασκεί την επιμέλειά του και διαμένει μ’ αυτό και ββ. να αναγνωριστεί ότι ο εναγόμενος υποχρεούται να καταβάλλει στην ενάγουσα μηνιαία διατροφή για λογαριασμό του ανηλίκου τέκνου τους, ..................., ύψους 380 ευρώ, κατά τα αναφερόμενα ειδικότερα στο διατακτικό. Τα δικαστικά έξοδα των διαδίκων πρέπει να συμψηφιστούν στο σύνολό τους μεταξύ των διαδίκων, καθώς πρόκειται για διαφορά ανάμεσα αφενός σε συζύγους και αφετέρου σε συγγενείς εξ αίματος (αρθρ. 179 ΚΠολΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΔΙΚΑΖΟΝΤΑΣ ερήμην της δεύτερης ενάγουσας και αντιμωλία των λοιπών.
ΟΡΙΖΕΙ το παράβολο ερημοδικίας για την έρημοδικασθείσα δεύτερη ενάγουσα στο ποσό των διακοσίων πενήντα ευρώ (250,00 €).
ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ την αγωγή ως προς τη δεύτερη ενάγουσα, ……………….
ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ ό,τι στο σκεπτικό κρίθηκε ως απορριπτέο
ΔΕΧΕΤΑΙ εν μέρει την αγωγή ως προς την πρώτη ενάγουσα
ΑΝΑΘΕΤΕΙ οριστικά στην ενάγουσα την αποκλειστική άσκηση της επιμέλειας του ανηλίκου τέκνου των διαδίκων, ………………., που γεννήθηκαν στις 26-01-2008.
ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ότι ο εναγόμενος έχει υποχρέωση να καταβάλλει στην (πρώτη) ενάγουσα για λογαριασμό του ανηλίκου τέκνου τους, ………………, το ποσό των τριακοσίων ογδόντα (380) ευρώ, ως μηνιαία διατροφή του σε χρήμα, και δη προκαταβολικά, εντός του πρώτου πενθημέρου εκάστου μηνός, για χρονικό διάστημα από την επομένη της επιδόσεως της αγωγής και μέχρι την 26η-01-2026, με το νόμιμο τόκο, από την καθυστέρηση καταβολής κάθε δόσης και μέχρι την ολοσχερή εξόφληση. ΣΥΜΨΗΦΙΖΕΙ τα δικαστικά έξοδα των διαδίκων στο σύνολό τους, πέραν των ήδη προκαταβληθέντων, μεταξύ των διαδίκων.
ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε στο ακροατήριό του, σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξουσίων δικηγόρων τους, στην Αθήνα, στις .......
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
